به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛

رفتار حضرت زینب (س) پس از واقعه عاشور و مخصوصا در روزهای اسارت نشان می دهد که حضرت از نظر روحى و قدرت تحمل در حدّ عالى و درجات بالا قرار داشتند.

حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی طباطبایی در گفت وگو با شفقنا، چگونگی رسیدن زینب(س) به چنین قدرت تحملی را توضیح می دهد و خطاب به مردم جامعه می گوید: زینب خود را راضی می کرد به آنچه خدا می دهد؛ امروز بسیاری از مردم در مقابل ناملایمات و مشکلات به باور لازم نرسیده اند به همین دلیل پس از وقوع حادثه بسیار غصه می خورند این در حالیست که یکی از سختی های زندگی تحمل همین رنج ها و بلاهاست و لازم است انسان ها خود را برای باور کردن آنها آماده کنند.

حجت الاسلام و المسلمین سیدمهدی طباطبایی، استاد اخلاق و محقق امور دینی در گفت وگو با شفقنا بیان کرد: در مورد زینب کبری(س) مطالب بسیاری وجود دارد و حاشیه هایی به اصل مطالب مطرح شده در طول تاریخ، وارده شده است؛ هر کتاب و نویسنده ای گاهی تغییراتی در نوع برداشت از تاریخ نظری داشته است. با توجه به کتب معتبر آنچه مسلم است این است که حضرت زینب از نظر گفتاری عظمت بسیاری داشته است. زینب (س) در زمان خلافت امیرمؤمنان در کوفه برای زنان کلاس درس و احکام دینی می گذاشتند؛ ایشان دارای حسن های بسیار مهم، وصف بسیار بلند، خصلت های پسندیده و فضایل بودند.

زینب معنویات باطنی داشت

او با بیان اینکه حضرت زینب دارای معنویات باطنی بودند، اظهار کرد: زینب(س) در کانونی پرورش یافت که مربیان این کانون از شخصیت های بارز جهان اسلام بوده و هستند. ایشان در پیشگاه پدری به مقامات والای انسانی رسیده بود که اسوه انسان های باتقوا محسوب می شود و نیز در محضر مادری پرورش یافت که شاخص عالیه زن مسلمان بوده و هست. این بزرگواران در طول حیات خود دارای معنویات باطنی بودند و آن را به خوبی نشان دادند این در حالیست که هیچ کس به جز این بزرگان و امامان معصوم نمی توانند ماهیت خود را به طور کامل نشان دهند؛ در حقیقت کمال هست ولی ظهور ندارد.

دلایل قدرت بالای حضرت زینب

طباطبایی دلایل قدرت یافتن حضرت زینب در دوران حیات ایشان را برشمرد و گفت: حضرت زینب(س) کودک بودند که مخالفان به خانه شان هجوم آوردند و به پدر و مادر بزرگوارشان جسارت کردند که پس از مدت کوتاهی منجر به شهادت حضرت فاطمه(س) گردید. هر دختری برخی از ویژگی های مادر نصیبش می شود، زینب استعداد برداشت داشت و در برخورد با مخالفان و سخن گفتن برای زنان مهاجر و انصار رفتار حضرت زهرا را دید و درک کرد.

او به یکی دیگر از دلایل قدرت یافتن حضرت زینب در میان مردم اشاره کرد و افزود: حضرت علی در امامت، اول و در خلافت پس از ابوبکر، عمر و عثمان، چهارمین خلیفه می شود. به همین دلیل مردم به زینب دختر خلیفه احترام بسیار می گذاشتند، زینب قدرتی داشت که هر وقت می خواست جایی رود به استقبال او می آمدند در حقیقت مردم احترام فاطمه را برای زینب قائل بودند به همین دلیل یک قدرت عجیب به دست زینب افتاد.

او ادامه داد: زینب (س) شاهد بودند که چگونه ۲۵ سال حضرت امیر(ع) خون دل خوردند تا بتوانند از انحرافات به وجود آمده در جامعه مسلمین تا بالاترین حد ممکن جلوگیری نمایند. ایشان شاهد بودند که در دوران خلافت ۵ ساله حضرت علی، توطئه گران و دسیسه چینان چگونه باعث ناآرامی ها و ناملایماتی شدند که سه جنگ داخلی صفین و نهروان را رقم زدند؛ همچنین ایشان شاهد بودند که چگونه جهل و نادانی عوام و حرص و آز دنیاطلبان، شمشیری شد بر فرق حضرت علی(ع) و ایشان را به شهادت رساندند.

این محقق امور دینی اظهار کرد: زينب در اين دوران،‌ حوادث را به دقت پيگيري مي‌كرد و بر بينش و آگاهي هاي خود مي افزود. هواپرستي و دنيا طلبي بسياري را مي‌ديد،‌ دوست و دشمن را به خوبي از يكديگر تميز مي‌داد و شاهد كينه‌توزي‌هاي ابوسفيان‌ها و معاويه ها بود؛ دشمنان نقابداري كه در ظاهر،‌ لباس اسلام بر تن كرده بودند و سنگ اسلام به سينه مي‌زدند و در باطن و حقيقت براي نابودي آن نقشه مي كشيدند و حقايق را وارونه جلوه مي دادند. زينب،‌ همه اين دشمني‌ها را مي‌ديد و عظمت صبر پدر را درمي‌يافت و از صبر پدر الهام مي‌گرفت و درس فداكاري مي آموخت؛ مي آموخت كه چگونه بايد تمام مشكلات و رنج هاي راه خدا را تحمل كرد، محروميت ها را پذيرا شد و مصالح فردي را فداي مصلحت اسلام كرد.

او حلیم بودن را یکی از ویژگی های بارز امام حسن(ع) عنوان کرد و گفت: زینب شاهد بودند که پس از شهادت پدر، چگونه کوفیان با برادرش امام حسن(ع) بیعت کردند، اما دیری نپایید که پیمان شکنان امام خویش را تنها گذاشته و به اردوگاه معاویه رفتند و حتی کار تا جایی پیش رفت که قصد جان امام نمودند که موفق نشدند اما در نهایت ایشان را به پذیرش پیمان صلح با معاویه مجبور ساختند. زینب شاهد بودند که دشمنان پس از مراجعت امام حسن(ع) به مدینه باز نایستادند و به ایشان زهر دادند و حضرت زینب(س) شاهد تیرباران شدن تابوت برادرش بود.

طباطبایی افزود: 10 سال پس از شهادت امام حسن، امام حسین که با خلیفه آن زمان موافق نبود، تصمیم به خروج از کوفه می کند، زینب که پیش از این زندگی کردن با کمال قدرت را به خوبی یاد گرفته بود، تصمیم می گیرد از همسر خود جدا شود و به همراه برادر راهی سفر شود. حضرت زینب(س) شاهد بودند که چگونه کوفیان امام حسین(ع) را نزد خویش فرا خواندند که یاری اش کنند اما در کربلا به وعده هایشان عمل نکردند و حضرت زینب(س) دیدند که هفتاد و دو تن از شریف ترین انسان ها چگونه از صبح تا عصر روز عاشورا سال ۶۱ هـ.ق با خون خویش زمین کربلا را سیراب کردند.

او تصریح کرد: زینب در واقعه عاشورا، از روز دوم محرم تا غروب عاشورا زیرمجموعه نبود بلکه همراه مجموعه بوده است. در شب 11 محرم دیگر هیچ قدرتی در آنجا حاکم نبود و زینب به تنهایی قدرت را حفظ کرد؛ 84 زن و کودک، یک امیر داشتند و آن زینب بود. امام سجاد آنچنان به قدرت درک، فهم و توانمندی زینب قائل بود که خطاب به زینب (س) فرمود: «تو آنقدر توانمند و با بینش هستی که نیاز نیست کسی یادت دهد» در اصل امام سجاد به قدرت زینب اشاره کرده است. پس از شهادت امام حسین و یارانشان، زینب به تنهایی باید کودکان را گردهم می آورد، برای آنها آذوقه تهیه می کرد و آنها را از دشمن ایمن می داشت و همچنین از امام سجاد در مقابل دشمن محافظت می کرد. این هنر بزرگی است که هر آدمی در بحران ها بداند چه کلمه و برخوردی با مخالف داشته باشد که ایمن بماند و زینب در صحرای کربلا اینگونه بود.

تأثیرگذاری زینب در مسیر شام و کوفه

این محقق امور دینی به تأثیرگذاری حضرت زینب در مسیر شام و کوفه اشاره کرد و افزود: در مسیر شام و کوفه و در زمانی که برای استراحت در منازل بار را فرود می آوردند، زینب بدون اینکه کسی او را بشناسد، منزل به منزل از خود یادگاری و اثر به جا گذاشت لذا وقتی زینب از شام به مدینه بازگشت، کسانی که برای زیارت خانه خدا آمده بودند به دنبال زینب می گشتند.

او به جمله «ما رایت الا جمیلا» حضرت زینب اشاره و تصریح کرد: زینب در مجموعه سفرهای خود در مسیر شام و کوفه هر چه دیده بود، جمیل بود چون نتایج آن زیبا بود. اسلام به طور کامل لطمه خورده بود که با شهادت امام حسین و اسارت حضرت زینب و اسرا، اسلام حفظ شد. حضرت زینب در پاسخ به طعنه دشمن که در کربلا چه دیده ای؟ گفت: جز زیبایی چیزی ندیدم چرا که با وقایع روی داده امام حسین به هدف خود یعنی حفظ اسلام رسیده بود.

او در پاسخ به اینکه منظور حضرت زینب از بیان جمله «اللهم تقبل منا هذا قلیل القربان؛ خداوندا! این قربانی اندک را از ما بپذیر!» چه بوده است؟ گفت: منظور حضرت این بود که این شهادت در مقابل عظمت خداوند اندک است. این از ویژگی های بنده مومن است که می گوید این هدیه ناقابل از سوی ما برای خداست و نشان دهنده تواضع مخلوق در برابر خالق است.

نوع برخورد با مخالف نشانه عزت و شرافت انسان است

طباطبایی به برخی از پیام های اخلاقی رفتار حضرت زینب برای مردم جامعه امروز اشاره کرد و گفت: براساس رفتار زینب، ساختار یک آدم در نوع برخورد با مخالف، خود، یک عزت و شرافت است، انسان در برخورد با مخالف خود نباید همه آنچه در توان دارد را رو کند که اگر چنین شود، بدبخت و آدمی ضعیف است. ذخیره توانمندی، عزت یک آدم است؛ این از ویژگی هایی است که هر مومنی باید در وجود خود داشته باشد. رعایت و توجه به این اصل برای همه انسان ها بخصوص زنان در باب اخلاق خانوادگی و نوع برخورد با همسرانشان بسیار مهم و ضروری است.

باید همواره آماده پذیرش حوادث باشیم

او ادامه داد: زینب خود را راضی می کرد به آنچه خدا می دهد. «رضا به قضائک من، خدایا من راضی هستم به آنچه تو خواستی» اگر انسان ها با حفظ شرط عقل آماده پذیرش و توقع درد و مشکل را داشته باشند، در زمان وقوع بسیار راحت تر با مساله کنار می آیند. ما باید آماده پذیرش حوادث باشیم. معتقدم هنوز در جامعه کسانی هستند که اهل عملند و در برابر حوادث ناگوار حلیم و صبور هستند.

طباطبایی در پایان گفت: بسیاری از مردم در مقابل ناملایمات و مشکلات باور ندارد که باید بشود و مدام تکرار می کنند که چرا چنین شد به همین دلیل پس از وقوع حادثه بسیار غصه می خورند، این در حالی است که یکی از سختی های زندگی تحمل همین رنج ها و بلاهاست و لازم است انسان ها خود را برای باور کردن آنها آماده کنند. متاسفانه فیلم هایی که در کشور ما نشان داده می شود به دلیل محتوای غم انگیز آنها، موجب شده مردم به ضعف و پریشانی عادت کنند.

شفقنا