دومین نشست از سلسله نشست های فقه پژوهی با عنوان «چالش های حقوق زنان در فقه»، روز گذشته(پنجشنبه هشتم آذر ماه 97) توسط مؤسسه فقه الثقلین با حضور جمعی از استادان حوزه و دانشگاه و فعالان حقوق زنان، در پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی برگزار شد. موسسه فقه الثقلین، یکی از موسسات فقهی قم است که زیر نظر دفتر آیت الله العظمی صانعی، از مراجع تقلید فعالیت می‌کند.

به گزارش مرجع ما به نقل از جماران، اشرف بروجردی نیز در این نشست گفت: جامعه اسلامی ایران مدعی دینداری است و مدعی است که می تواند همه نیازهای بشریت را پاسخگو باشد. با چنین رویکردی که می خواهد برای دنیا الگو باشد و همه مسائل اجتماعی را بر اساس فقه حل کند، قاعدتا باید رویکرد متناسب با نیاز بشر را در جامعه امروز مورد بررسی قرار دهد و اگر در این بررسی به این جمع بندی رسید که آنچه تا امروز به عنوان فقه مطرح است دیگر کارآمد نیست، علما، فقها و اصحاب نظر قاعدتا باید یک رویکرد کاربردی ارائه کنند و فقه را عملیاتی و اجرایی کنند.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با بیان اینکه فقه به معنای بصیرت در دین و ژرف اندیشی در حوزه دینی است، افزود: کاربرد فقه امروز عملیاتی و اجرایی کردن نگرش به دین و ارائه طریق به کسانی است که می خواهند دیندار بمانند و در جامعه امروز حرکت کنند. فقهی که در گذشته بوده قابلیت انطباق با مسائل امروز ندارد. بنابر این فقهای ما این را بر عهده دارند که بر اساس شرایط جامعه خوانش جدیدی از فقه ارائه دهند.

وی اظهار داشت: مادر یک رکن خانواده و منشأ زایش است. اما غلبه نظرات در فقه بر این است که فقط در بحث حضانت (آن هم حضانتی که ولایتش با دیگری است) مادر نقش دارد. ماده 1181 قانون مدنی ولایت را حق پدر و جد پدری می داند و ماده 1183 تصریح دارد که دخل و تصرف در اموال فرزند در اختیار پدر است و مادر از آن ساقط است.

بروجردی افزود: در رویکردی دینی که از قرآن می گیریم حتی به مادر موسی وحی می شود و در چنین جایگاهی مادر محترم شمرده می شود. اما اگر بخواهیم این رویکرد دینی را اجرایی کنیم با موانعی رو به رو هستیم؛ مثل اینکه دیه زن نصف مرد و ولایت و تصرف در اموال حق پدر است. شاید بتوان چنین نتیجه گرفت که فرهنگ عمومی جامعه در برداشت فقهی دخیل است. آرزوی من این است که فقهای ما با استفاده از مبانی قرآنی راه حلی پیدا کنند.

جامعه ما امروز احتیاج به آرامش و پاسخگویی به نسل جوان دارد

وی با بیان اینکه در این حوزه ها جوابی برای جوانان و کسانی که می خواهند مسلمان شوند نداریم، گفت: جامعه ما امروز احتیاج به آرامش و پاسخگویی به نسل امروز دارد. اگر ما مرتبا دستور العمل صادر کنیم و مدام مهندسی کنیم، راه به جایی نمی بریم. نهایتا به جایی می رسیم که ما احکام می دهیم و نسل امروز راه خودش را می رود. اگر بخواهد این دو در کنار هم تعریف شود و نسل امروز خودش را در جامعه پیدا کند، نیازمند این است که روش ها و دستورالعمل هایی صادر شود که این فرد با رویکرد دینی می تواند حق خودش را تأمین کند؛ نه اینکه دین بخواهد او را محدود کند.