موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

مواردى كه فقط قضاى روزه واجب مى‏شود 

 

«مسأله 1771» در چند صورت فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و كفّاره واجب نيست:

 

اوّل: آن كه روزه خود را با قِى كردن يا اماله نمودن باطل كند.

 

دوم: آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصيلى كه در مسأله 1710 گفته شد، تا اذان صبح از خواب دوم بيدار نشود.

 

سوم: عملى كه روزه را باطل مى‏كند بجا نياورد، ولى نيّت روزه نكند يا ريا كند يا قصد كند كه روزه نباشد يا اين كه قصد كند آنچه روزه را باطل مى‏كند، بجا آورد.

 

چهارم: آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت يك يا

 

(314)

 

 

چند روز، روزه بگيرد.

 

پنجم: آن كه در ماه رمضان با شك در اين كه صبح شده و بدون اين كه تحقيق كند، عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است و تفاوتى ندارد كه مى‏توانسته تحقيق كند يا نه و نيز اگر بعد از تحقيق اطمينان پيدا نكند كه شب باقى است و صبح نشده و عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، قضاى آن روزه بر او واجب است؛ اما اگر بعد از تحقيق و مراعات فجر اطمينان يابد كه صبح نشده و عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، قضا واجب نمى‏شود.

 

ششم: آن كه كسى بگويد: «صبح نشده» و انسان با اعتماد به گفته او عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است.

 

هفتم: آن كه كسى بگويد صبح شده و انسان به گفته او يقين نكند يا گمان كند شوخى مى‏كند و عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده است.

 

هشتم: آن كه نابينا و مانند او كه نمى‏تواند در مورد وقت تحقيق كند، با اعتماد به گفته كسى كه مى‏گويد مغرب شده، افطار كند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است.

 

نهم: آن كه در هواى صاف به واسطه تاريكى يقين كند كه مغرب شده و افطار كند و بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولى اگر به علّت وجود مانعى، مانند ابرى بودن هوا يا وجود گرد و غبار به گمان اين كه مغرب شده افطار كند و بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا لازم نيست.

 

دهم: آن كه براى خنك شدن يا بى‏جهت مضمضه كند (يعنى آب در دهان بگرداند) و آب بى‏اختيار فرو رود؛ ولى اگر فراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد يا براى وضويى كه براى نماز واجب مى‏گيرد، مضمضه كند و بى‏اختيار آب فرو رود، قضا بر او واجب نيست.

 

«مسأله 1772» اگر غير از آب چيز ديگرى را در دهان ببرد و بى اختيار فرو رود يا آب داخل بينى كند و بى‏اختيار فرو رود، قضا بر او واجب نيست.

 

(315)

 

 

«مسأله 1773» مضمضه زياد براى روزه‏دار مكروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد، بهتر است سه مرتبه آب دهان را بيرون بريزد.

 

«مسأله 1774» اگر انسان بداند كه به واسطه مضمضه، بى‏اختيار يا از روى فراموشى آب وارد گلويش مى‏شود، نبايد مضمضه كند.

 

«مسأله 1775» اگر انسان شك كند كه مغرب شده يا نه، نمى‏تواند افطار كند، ولى اگر شك كند كه صبح شده يا نه، پيش از تحقيق نيز مى‏تواند عملى كه روزه را باطل مى‏كند انجام دهد، ولى در صورتى كه صبح شده باشد، به تفصيلى كه در مسأله 1771 گفته شد قضا دارد.