موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
غسلهاى مستحب
«مسأله 567» غسلهاى مستحب در شرع مقدس اسلام بسيار است كه برخى از آنان در ذيل و در مسأله بعدى مىآيد:
(108)
الف ـ غسل جمعه؛ و وقت آن از اذان صبح تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزديك ظهر بجا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است كه بدون نيّت ادا و قضا تا غروب جمعه آن را بجا آورد و اگر در روز جمعه غسل نكند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب قضاى آن را بجا آورد و كسى كه مىترسد در روز جمعه آب پيدا نكند، مىتواند روز پنجشنبه و يا شب جمعه غسل را بجا آورد و مستحب است انسان در هنگام غسل جمعه بگويد: «أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ وَأَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاجْعَلْنى مِنَ التَّوّابينَ وَاجْعَلْنى مِنَ المُتَطَهِّرينَ».
ب ـ غسل شب اوّل ماه رمضان و تمام شبهاى «فرد» آن؛ مثل شب سوم، پنجم و هفتم، ولى از شب بيست و يكم مستحب است همه شبها غسل كند و براى غسل شبهاى پانزدهم، هفدهم، نوزدهم، بيست و يكم، بيست و سوم، بيست و پنجم، بيست و هفتم و بيست و نهم، بيشتر سفارش شده است و وقت غسل شبهاى ماه رمضان، تمام شب است و بهتر است غسل مقارن غروب آفتاب بجا آورده شود، ولى از شب بيست و يكم تا آخر ماه بهتر است غسل را بين نماز مغرب و عشاء بجا آورد و نيز مستحب است در شب بيست و سوم غير از غسل اوّل شب، يك غسل نيز در آخر شب انجام دهد.
ج ـ غسل روز عيد فطر و عيد قربان؛ و وقت آن از اذان صبح تا ظهر است و بهتر است آن را پيش از نماز عيد بجا آورد و اگر بخواهد آن را از ظهر تا غروب بجا آورد، احتياط آن است كه به قصد رجاء (يعنى به اميد اين كه مطلوب خداوند باشد) انجام دهد.
د ـ غسل شب عيد فطر؛ و وقت آن از اوّل مغرب تا اذان صبح است و بهتر است در اوّل شب بجا آورده شود.
ه ـ غسل روزهاى هشتم و نهم ذىحَجّه كه وقت آن تمام روز مىباشد؛ و در روز نهم، بهتر است آن را نزديك ظهر بجا آورد.
و ـ غسل روز اوّل، پانزدهم، بيست و هفتم و آخر ماه رجب.
ز ـ غسل روز عيد غدير؛ و بهتر است آن را قبل از ظهر انجام دهد.
ح ـ غسل روز مباهله كه بنا بر اقوى بيست و چهارم ذىحَجّه است.
(109)
ط ـ غسل شب پانزدهم شعبان، روز عيد نوروز، نهم و هفدهم ربيع الاول و روز بيست و پنجم ذىقعده (دحو الارض)؛ و روز پانزدهم شعبان نيز مىتواند به قصد رجاء غسل نمايد.
ى ـ غسل دادن نوزادى كه تازه به دنيا آمده.
ك ـ غسل زنى كه براى غير شوهر خود بوى خوش استعمال كرده است.
ل ـ غسل كسى كه در حال مستى خوابيده.
م ـ غسل كسى كه جايى از بدن خود را به بدن ميّتى كه غسل دادهاند رسانده است.
ن ـ غسل كسى كه براى تماشاى به دار آويخته رفته و آن را ديده باشد، ولى اگر اتفاقا يا از روى ناچارى نگاهش به او بيفتد يا مثلاً براى اداى شهادت رفته باشد، غسل مستحب نيست.
س ـ غسل احرام و آن غسلى است كه پيش از احرام در ميقات انجام مىدهند و اين غسل براى زن حائض و نفساء نيز مستحب است.
«مسأله 568» براى داخل شدنبراى داخل شدن در حرم مكه، شهر مكه، خانه كعبه، حرم مدينه، شهر مدينه و مسجد پيامبر صلىاللهعليهوآلهوسلم ، مستحب است انسان غسل كند و براى صِرف داخل شدن در مسجدالحرام و حرم امامان عليهمالسلام نيز مىتواند به قصد رجاء غسل كند و اگر در يك روز چند مرتبه مشرّف شود، يك غسل كافى است و كسى كه مىخواهد در يك روز داخل حرم مكه و مسجدالحرام و خانه كعبه شود، اگر به نيّت همه يك غسل كند كافى است و نيز اگر در يك روز بخواهد داخل حرم مدينه و شهر مدينه و مسجد پيامبر صلىاللهعليهوآلهوسلم شود، يك غسل براى همه كفايت مىكند و براى زيارت پيامبر صلىاللهعليهوآلهوسلم و امامان عليهمالسلام از دور يا نزديك و براى حاجت خواستن از خداوند و همچنين براى توبه و براى نشاط به جهت عبادت و براى به سفر رفتن، خصوصا سفر زيارت حضرت سيدالشهداء عليهالسلام ، مستحب است انسان غسل كند و اگر يكى از غسلهايى را كه در اين مسأله گفته شد بجا آورد و بعد كارى كند كه وضو را باطل مىكند ـ مثلاً بخوابد ـ غسل او باطل مىشود.
(110)
«مسأله 569» به احتياط واجب انسان نمىتواند با غسل مستحبّى عملى را كه مانند نماز احتياج به وضو دارد انجام دهد و بايد براى انجام آنها وضو بگيرد.
«مسأله 570» اگر انجام چند غسل بر كسى مستحب باشد و به نيّت همه يك غسل بجا آورد، كافى است؛ بلكه مىتوان يك غسل را به نيّت چند غسل واجب و مستحب بجا آورد.
