موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
قضاى سجده و تشهّد فراموش شده
مسأله ۱۲۶۰ ـ سجده و تشهّدى را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز قضاى آن را به جا مى آورد ، و همچنین دو سجده سهوى كه براى تشهّد فراموش شده باید بجا آورد ، باید تمام شرایط نماز ، مانند پاك بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهاى دیگر را داشته باشد.
مسأله ۱۲۶۱ ـ اگر سجده را چند دفعه فراموش كند ، مثلا یك سجده از ركعت اوّل و یك سجده از ركعت دوم فراموش نماید ، باید بعد از نماز هر دو سجده را قضا كند ، و احتیاط واجب آن است كه براى هر یك از آن دو دو سجده سهو بعد از قضاى هر دو به جا آورد و لازم نیست معین كند كه قضاى كدام یك از آنها است ، و همچنین سجده سهو براى كدام یك از آنهاست.
مسأله ۱۲۶۲ ـ اگر یك سجده و تشهّد را فراموش كند ، واجب است قضاى سجده را به جا آورد و بنابر احتیاط مستحبّ تشهّد را قضا نماید ، و احتیاط واجب آن است كه قضاى سجده را بر قضاى تشهّد مقدّم بدارد ، و باید براى تشهّد فراموش شده دو سجده سهو به جا آورد ، و همچنین ـ بنابر احتیاط واجب ـ براى سجده فراموش شده.
مسأله ۱۲۶۳ ـ اگر دو سجده از دو ركعت فراموش نماید ، لازم نیست هنگام قضا مراعات ترتیب نماید.
مسأله ۱۲۶۴ ـ اگر بین سلام نماز و قضاى سجده كارى كند كه اگر عمداً یا سهواً در نماز اتّفاق بیفتد ، نماز باطل مى شود ـ مثلا پشت به قبله نمایدـ احتیاط واجب آن است كه بعد از قضاى سجده نماز را اعاده كند، و همچنین در دو سجده سهوى كه براى قضاى تشهّد مى آورد.
مسأله ۱۲۶۵ ـ اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید كه یك سجده یا تشهّد را از ركعت آخر فراموش كرده ، چنانچه كارى كه عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى كند مثل روگرداندن از قبله ـ انجام نداده ، باید برگشته و نماز را تمام نموده ، و بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو براى سلام بیجا به جا آورد ، و همچنین دو سجده سهو دیگر ، در صورتى كه یك سجده را فراموش كرده و قبل از سلام تشهّد به جا آورده باشد.
مسأله ۱۲۶۶ ـ اگر بین سلام نماز و قضاى سجده كارى كند كه براى آن ، سجده سهو واجب مى شود ـ مثل آن كه سهواً حرف بزندـ باید سجده را قضا كند ، و بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو براى تكلّم سهوى و دو سجده سهو دیگر هم براى سجده فراموش شده به جا آورد.
مسأله ۱۲۶۷ ـ اگر نداند كه در نماز سجده را فراموش كرده یا تشّهد ركعت دوم را ، باید سجده را قضا نماید و دو سجده سهو به جا آورد.
مسأله ۱۲۶۸ ـ اگر شكّ دارد كه سجده یا تشهّد را فراموش كرده یا نه ، واجب نیست قضا نماید یا سجده سهو به جا آورد.
مسأله ۱۲۶۹ ـ اگر بداند سجده یا تشهّد را فراموش كرده ، و شكّ كند كه پیش از ركوع ركعت بعد یادش آمده و آن را به جا آورده ، یا یادش نیامده ، اگر سجده است باید آن را قضا نماید ، و بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو بجا آورد ، و اگر تشهّد است باید دو سجده سهو بجا آورد.
مسأله ۱۲۷۰ ـ كسى كه باید سجده را قضا نماید ، اگر براى كار دیگرى هم سجده سهو بر او واجب شود ، بنابر احتیاط واجب بعد از نماز ، اوّل سجده را قضا نماید و بعد سجده سهو را به جا آورد.
مسأله ۱۲۷۱ ـ اگر شكّ دارد كه بعد از نماز قضاى سجده را به جا آورده یا نه ، چنانچه شكّ بعد از وقت نماز باشد ، بنابر احتیاط واجب سجده را قضا كند ، و چنانچه شكّ در وقت است باید به جا آورد.
