موضوع: کتب استفتائی

 

احكام روزه

 

مسأله 1688: « روزه » عبادتى است كه انسان براى انجام فرمان خدا، از اذان صبح تا اذان مغرب، از چيزهايى كه روزه را باطل مى كند كه بيان خواهد شد، خوددارى نمايد.

 

نيّت

مسأله 1689: لازم نيست انسان نيّت روزه را بر زبان بياورد، يا از قلب خود بگذراند، مثلا بگويد: فردا روزه مى گيرم، بلكه اگر براى انجام فرمان خدا از اذان صبح تا اذان مغرب، كارى كه روزه را باطل مى كند انجام ندهد كافى است. و براى آنكه يقين كند، تمام اين مدّت را روزه بوده، بايد مقدارى پيش از اذان صبح و مقدارى نيز بعد از اذان مغرب، از انجام كارى كه روزه را باطل مى كند خوددارى نمايد.

 

مسأله 1690: انسان مى تواند در هر شب از ماه رمضان، براى روزه فردا نيّت كند و بهتر است كه شب اوّل ماه نيز، نيّت روزه همه ماه را بنمايد.

 

مسأله 1691: وقت نيّت روزه ماه رمضان، از اوّل شب است تا اذان صبح.

 

مسأله 1692: وقت نيّت روزه مستحب، از اوّل شب است تا هنگامى كه به اندازه نيّت كردن، به اذان مغرب، وقت مانده باشد، بنابراين اگر تا اين وقت، كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد و نيّت روزه مستحب كند، روزه او صحيح است.

 

مسأله 1693: كسى كه پيش از اذان صبح، بدون نيّت روزه خوابيده است، اگر پيش از ظهر بيدار شود و نيّت كند، روزه او صحيح است، چه روزه واجب باشد چه مستحب، امّا اگر بعد از ظهر بيدار شود، نمى تواند نيّت روزه واجب نمايد.

 

مسأله 1694: اگر بخواهد غير از روزه ماه رمضان روزه ديگرى بگيرد، بايد آن را معيّن نمايد، مثلا نيّت كند روزه قضا، يا روزه نذر مى گيرم ولى در ماه رمضان، لازم نيست نيّت كند روزه ماه رمضان مى گيرم، بلكه اگر نداند ماه رمضان است يا فراموش نمايد و روزه ديگرى را نيّت كند، روزه ماه رمضان حساب مى شود.

 

مسأله 1695: اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نيّت روزه غير رمضان كند، نه روزه ماه رمضان حساب مى شود و نه روزه اى كه قصد كرده است.

 

مسأله 1696: اگر مثلا به نيّت روز اوّل ماه روزه بگيرد، بعد بفهمد روز دوم يا سوم بوده، روزه او صحيح است.

 

مسأله 1697: اگر پيش از اذان صبح، نيّت كند و بيهوش شود و در بين روز به هوش آيد، بنابر احتياط مستحب روزه آن روز را، تمام نمايد و قضاى آن را نيز بجا آورد.

 

مسأله 1698: اگر پيش از اذان صبح، نيّت كند و مست شود و در بين روز به هوش آيد، بنابر احتياط واجب روزه آن روز را تمام كند و قضاى آن را نيز بجا آورد.

 

مسأله 1699: اگر پيش از اذان صبح، نيّت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود، روزه اش صحيح است.

 

مسأله 1700: اگر نداند يا فراموش كند ماه رمضان است و پيش از ظهر متوجّه شود، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد، بايد نيّت كند و روزه او صحيح است و اگر كارى كه روزه را باطل مى كند انجام داده باشد، يا بعدازظهر متوجّه شود ماه رمضان است، روزه او باطل مى باشد. ولى بايد تا مغرب اِمساك كند، يعنى كارى كه روزه را باطل مى كند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان نيز آن را قضا نمايد.

 

مسأله 1701: اگر بچّه، پيش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، بايد روزه بگيرد و اگر بعد از اذان بالغ شود، روزه آن روز بر او واجب نيست خواه نيّت روزه قبلا كرده باشد يا نه، و خواه قبل از ظهر مُفطرى انجام داده باشد يا خير و لكن احتياط مستحب آن است كه اگر قبل از فجر نيّت روزه كرده باشد و تا قبل از ظهر مُفطرى انجام نداده باشد روزه آن روز را بگيرد.

 

مسأله 1702: كسى كه براى بجا آوردن روزه ميّتى اجير شده، اگر روزه مستحب بگيرد اشكال ندارد. ولى كسى كه روزه قضا دارد، نمى تواند روزه مستحب بگيرد و چنانچه فراموش كند و روزه مستحب بگيرد، اگر پيش از ظهر يادش بيايد، روزه مستحب او به هم مى خورد و مى تواند نيّت خود را به روزه قضا برگرداند و اگر بعدازظهر متوجّه شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب يادش بيايد، روزه اش صحيح است.

 

مسأله 1703: اگر غير از روزه ماه رمضان، روزه معيّن ديگرى بر انسان واجب باشد، مثلا نذر كرده باشد روز معينى روزه بگيرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نيّت نكند، روزه اش باطل است و اگر نداند روزه آن روز بر او واجب است، يا فراموش كند و پيش از ظهر يادش بيايد، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد و نيّت كند، روزه او صحيح وگرنه باطل مى باشد.

 

مسأله 1704: اگر براى روزه واجب غير معيّنى، مانند روزه كفّاره، عمداً تا نزديك ظهر نيّت نكند اشكال ندارد، بلكه اگر پيش از نيّت، تصميم داشته باشد كه روزه نگيرد، يا تردّد داشته كه بگيرد يا نه، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد و پيش از ظهر نيّت كند، روزه او صحيح است.

 

مسأله 1705: اگر در ماه رمضان، پيش از ظهر كافر مسلمان شود، اگرچه چيزى نخورده باشد، روزه او صحيح نيست، حتّى اگر نيّت روزه را نيز قبل از ظهر كرده باشد.

 

مسأله 1706: اگر بيمار پيش از ظهر ماه رمضان خوب شود و از اذان صبح تا آن وقت، كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد، بنابر احتياط مستحب نيّت روزه كند و آن روز را روزه بگيرد، امّا اگر بعد از ظهر خوب شود، روزه آن روز بر او واجب نيست.

 

مسأله 1707: روزى را كه انسان شك دارد، آخر ماه شعبان است يا اوّل ماه رمضان، واجب نيست روزه بگيرد. و اگر بخواهد روزه بگيرد، نمى تواند نيّت روزه ماه رمضان كند، يا بنابر احتياط مستحب نيّت كند كه اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نيست روزه قضا يا مانند آن باشد، بلكه بايد نيّت روزه قضا يا مستحب و يا مانند آن بنمايد و چنانچه بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، روزه ماه رمضان حساب مى شود.

 

مسأله 1708: اگر روزى كه شك دارد آخر ماه شعبان است يا اوّل ماه رمضان، به نيّت روزه قضا يا روزه مستحب و مانند آن روزه بگيرد و در بين روز، بفهمد ماه رمضان است، بايد نيّت روزه ماه رمضان كند.

 

مسأله 1709: اگر در روزه واجب معيّنى، مانند روزه ماه رمضان مردّد شود كه روزه خود را باطل كند يا نه، يا قصد كند روزه را باطل كند، بنابر احتياط روزه اش باطل مى شود، اگرچه از قصدى كه كرده توبه نمايد و كارى كه روزه را باطل مى كند انجام ندهد، ولى اگر به جهت رُخ دادن چيزى كه نداند روزه را باطل مى كند يا نه مردّد شود، اگر كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده، روزه اش صحيح است، در صورتى كه تردّد در صحّت روزه موجب تردّد در نيّت روزه نشود.

 

مسأله 1710: در روزه واجبى كه وقت آن معين نيست، مانند روزه كفاره، اگر قصد كند كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد، يا مردّد شود بجا آورد يا نه، چنانچه بجا نياورد و پيش از ظهر دوباره نيّت روزه كند، روزه او صحيح است و در روزه مستحب تا قبل از مغرب اگر نيّت كند صحيح است.