موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی
احرام حج
مسأله 136. بعد از تمام شدن عمره تمتع واجب است محرم شدن برای حج تمتع، و وقت آن موسع است ولی اگر وقت به قدری تنگ شود كه اگر در آن وقت محرم نشود وقوف به عرفات در روز عرفه (نهم ذی حجه) از او فوت می‌شود بايد فوراً محرم شود كه روز عرفه وقوف به عرفات را درك كند.
مسأله 137. پيش از روز ترويه (هشتم ذی حجه) احرام بستن جايز است، و احتياط آن است كه بيشتر از سه روز پيش از ترويه احرام نبندد چنان كه احتياط آن است كه اگر مُحرم شد پيش از روز ترويه از مكه خارج نشود، و مستحب آن است كه در روز ترويه مُحرم شود.
مسأله 138. در احرام حج تمتع نيز پوشيدن دو جامه احرام (بعد از بيرون آوردن لباس دوخته برای مردها) و نيت و تلبيه به نحوی كه در احرام عمره تمتع گذشت واجب است، پس بايد نيت كند كه احرام می‌بندم برای حج تمتع يعنی: ملتزم می‌شوم و برخود قرار می‌دهم كارهائی را كه در حال احرام حرام است ترك نمايم در حج تمتع، به جهت اطاعت فرمان خداوند متعال، و دستور احرام و كارهائی كه در حال احرام ترك آن‌ها واجب است به شرحی است كه در احرام عمره گفته شد.
مسأله 139. محل احرام بستن برای حج تمتع، مكه است و بنابر احتياط واجب تا می‌تواند از مكّه قديم محرم شود.
مسأله 140. اگر كسی از روی فراموشی يا ندانستن مسأله مُحرم نشود، تا برود به منی يا عرفات، و قبل از اعمال ملتفت شود، بايد به مكه برگردد، و محرم شود و با احرام، اعمال را بجا آورد، و اگر برای تنگی وقت يا عذر ديگر نتواند برگردد، احتياط آن است كه هر قدر می‌تواند برگردد، و اگر نتوانست برگردد، واجب است از همانجائی كه ملتفت شده محرم شود.
مسأله 141. اگر از روی فراموشی يا ندانستن مسأله محرم نشود، و بعد از تمام كردن اعمال حج ملتفت شود، حجش صحيح است ولی اگر بعد از گذشتن وقت وقوف به عرفات و مشعر الحرام، و يا پيش از تمام شدن ساير اعمال حج بفهمد كه محرم نشده، واجب است فوراً همانجا محرم شود و حج را تمام كند، و احتياط آن است كه سال آينده، دوباره بجا آورد، اگر چه بعيد نيست جواز اكتفا به حج اول.
مسأله 142. اگر كسی عمداً برای حج محرم نشود، تا وقت وقوف به عرفات و مشعر بگذرد، حج او باطل است.
مستحبات احرام حج تا وقت وقوف به عرفات
مسأله 143. بهترين اوقات احرام بستن برای حج، روز ترويه است تا قبل از زوال، بطوری كه بتواند نماز ظهر را در منی بجا آورد، و يا بعد از نماز ظهر است و اگر ممكن نشد بعد از نماز عصر، و اگر ممكن نشد بعد از نماز واجب ديگر، اگر چه نماز قضا باشد، و اگر نماز قضاء هم بر ذمه نداشته باشد بعد از نماز احرام كه اقل آن دو ركعت است محرم شود، به نحوی كه در احرام عمره شرح داده شد، و بهترين جاهای مكه برای احرام مسجدالحرام است، و بهترين جا در مسجد الحرام برای احرام، حجر اسماعيل يا مقام حضرت ابراهيم عليه‌السلام است، پس در آن‌جا بعد از پوشيدن جامه احرام و كارهائی كه پيش از اين در احرام عمره گذشت واجب است نيت كند، و لبيّك‌های واجب را به دستوری كه در احرام عمره گذشت بگويد ولی در عوض كلماتی كه مخصوص به عمره است كلمات ديگر بگويد مثلا عوض (وَهذِهِ عُمْرةُ مُتْعةٍ اِلی الحَجِّ) بگويد: (وَهذِهِ حَجَّةُ تَمَتُّعٍ) و چون مشرف بر ابطح شود به صدای بلند تلبيه بگويد، و چون متوجه منی شود بگويد:
اَللّهُمَّ إيّاكَ أَرْجُو، وَاِيّاكَ أَدْعُو، فَبَلِّغْني أَمَلِي، وَأَصْلِحْ لي عَمَلِي.
و با آرام تن و دل برود با تسبيح و تقديس و ذكر حق تعالی. و چون به منی رسيد بگويد:
اَلْحَمْدُلِهِك الَّذِي أقْدَمَنِيْها صَالِحاً في عَافِيَةٍ وَبَلَّغَني هَذَا الْمَكَانَ.
پس بگويد:
اَللَّهُمَّ هذِهِ مِنی، وَهِي مِمَّا مَنَنْتَ بِهِ عَلَيْنا مِنَ الْمَناسِكِ، فَأسْألُكَ أنْ تَمُنَّ عَلَيَّ بِمَا مَنَنْتَ عَلی أنْبِيَائكَ، فِإنَّمَا أنَا عَبْدُكَ وَفِي قَبْضَتِكَ.
و مستحب است كه شب عرفه در منی باشد، و مشغول طاعت الهی باشد، و بهتر آن است كه اين عبادت‌ها را خصوصاً نمازها را در مسجد خيف بجا آورد و چون نماز صبح خواند تعقيب بخواند تا طلوع آفتاب و روانه عرفات شود و اگر بخواهد می‌تواند بعد از طلوع فجر روانه شود و ليكن سنت بلكه احوط آن است كه از وادی محسّر رد نشود تا آفتاب طلوع كند و مكروه است كه پيش از فجر روانه شود بلكه خلاف احتياط است. مگر از جهت ضرورتی مثل بيماری و كسی كه خوف ازدحام مردم را داشته باشد و چون متوجه عرفات شود اين دعا را بخواند:
اَللّهُمَّ إلَيْكَ صَمَدْتُ، و إيّاكَ اعْتَمَدْتُ، وَوَجْهَكَ أردْتُ، أسْألُكَ أن تُبَارِكَ لِي فِي رِحْلَتِي، وَ اَنْ تَقْضِيَ لي حَاجَتي، وَأنْ تَجْعَلَنِي الْيَوْمَ مِمَّن تُبَاهِي بِهِ مَنْ هُوَ أفْضَلُ مِنِّي.
و تلبيه بگويد: تا به عرفات برسد و چون رسيد خيمه‌اش را در نمره كه نزديك عرفات است بزند.
