موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

▲مسائل متفرّقه حج

 

مسأله 347- كسى كه نه قربانى دارد و نه پول آن، واجب است به جاى قربانى ده روز روزه بگيرد; سه روز پى در پى در ايّام حج (روزهاى هفتم و هشتم و نهم ذى الحجّه) و هفت روز پس از بازگشت به وطن، و اگر نتوانست روز هفتم را روزه بگيرد، هشتم و نهم را پشت سر هم روزه بگيرد و يك روز هم بعد از سيزدهم، و اين سه روز بايد در ماه ذى الحجّه باشد (و مسافر بودن ضررى به آن نمى زند) امّا هفت روز بعد را مى تواند در ماههاى ديگر به جا آورد، خواه پى در پى باشد يا نه.

 

مسأله 348- هرگاه كسى عمره تمتّع را به جا آورد و از احرام بيرون آيد و بخواهد از انجام مراسم حج خوددارى كند اگر به علّت بيمارى يا مانع ديگرى باشد گناهى ندارد، و اگر سال اوّل استطاعت او بوده، معلوم مى شود مستطيع به حج نبوده است، و اگر حج قبلاً بر او واجب شده بايد سال ديگر حجّ تمتّع را به طور كامل انجام دهد.

 

امّا اگر بدون عذر از انجام حج منصرف شود گناه كرده (خواه حجّ واجب باشد يا مستحب) و چيز ديگرى بر او نيست و بايد در سال ديگر حجّ واجب خود را انجام دهد و در هر حال احتياط واجب آن است كه طواف نساء و نماز آن را به جا آورد.

 

مسأله 349- كشتن زنبور و حشرات ديگر، مانند مگس و پشه، در حال احرام جايز نيست (بنا بر احتياط واجب) و اگر عمداً آنها را بكشد كفّاره دارد و كفّاره آن مقدارى غذا است (مثلاً يك نان به فقير مى دهد) امّا اگر اين حشرات موجب اذيّت و آزار او شود كشتن آنها جايز است و كفّاره ندارد.

 

مسأله 350- كسى كه عمره تمتّع را به جا مى آورد واجب است در مكّه بماند تا مراسم حج را انجام دهد (خواه حجّ واجب باشد يا مستحب) و در صورتى مى تواند از مكّه خارج شود كه اطمينان داشته باشد مى تواند بازگردد و حج را به جا آورد، بنابراين رفتن به نقاط نزديك، مانند غار حرا و امثال آن، كه مشكلى در امر حج ايجاد نمى كند مانعى ندارد، همچنين خدمه كاروانها و غير آنها مى توانند براى انجام كارهاى ضرورى به جدّه يا مدينه و غير آن بروند، به شرط آن كه مطمئن باشند بموقع براى انجام مراسم حج باز مى گردند. و احتياط واجب آن است كه وقتى مى خواهند خارج شوند محرم به احرام حج شوند و تا موقع انجام اعمال حج در احرام بمانند; امّا اگر اين كار موجب مشقّت است مى توانند بدون احرام خارج شوند.

 

مسأله 351- هرگاه براى انجام كارى بعد از اتمام عمره از مكّه خارج شود چنانچه در همان ماه برگردد احرام بر او واجب نيست (مثلاً در اوائل ماه ذى القعده عمره تمتّع را به جا آورده و از مكّه خارج شده و به جدّه يا جاى ديگر رفته و باز در همان ماه ذى القعده بازگشته است) امّا اگر در ماه بعد وارد شود بايد محرم گردد و دوباره عمره به جا آورد و همين، عمره تمتّع او حساب مى شود و احتياط آن است كه براى عمره سابق يك طواف نساء و نماز طواف به جا آورد.

 

مسأله 352- سوار ماشين سرپوشيده شدن در حال احرام در داخل شهر مكّه مانعى ندارد (خواه در روز باشد يا در شب) ولى لازم است در آن قسمتى كه از حرم بيرون است (يعنى آن طرف كه از مسجد تنعيم فراتر مى رود) احتياط كند.