موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

تكبيرة الاحرام‌

مسأله 957- گفتن «اللّٰه اكبر» در اول هر نماز واجب و در برخى صورتها ركن است؛ بدين شكل كه اگر آن را فراموش كند و قبل از ركوع متوجه شود نمازش باطل است، ولى اگر در ركوع يا بعد از آن متوجه شود ركنى را ترك نكرده و نمازش صحيح است و احتياط مستحب آن است كه نماز را دوباره بخواند؛ و بايد حروف «اللّٰه» و حروف «اكبر» را پشت سر هم بگويد و نيز بايد اين دو كلمه به عربى صحيح گفته شود، و اگر به عربى غلط بگويد يا مثلًا ترجمه آن را به فارسى بگويد، صحيح نيست.

 

مسأله 958- احتياط واجب آن است كه تكبيرة الاحرام نماز را به چيزى كه پيش از آن مى‌خواند؛ مثلًا به اقامه يا دعايى كه پيش از تكبير مى‌خواند، نچسباند؛ يعنى همزۀ «اللّٰه اكبر» را به جهت اتصال به قبل ساقط نكند.

 

مسأله 959- نمازگزار مى‌تواند «اللّٰه اكبر» را به چيزى كه بعد از آن مى‌خواند؛ مثلًا به «بسم اللّٰه الرّحمن الرّحيم» بچسباند، و در اين صورت بنابر احتياط مستحب «ر» اكبر را پيش بدهد. مسأله 960- موقع گفتن تكبيرة الاحرام بايد سر و بدن آرام باشد، و اگر با علم و عمد در حالى كه سر يا بدنش حركت دارد، تكبيرة الاحرام را بگويد نمازش باطل است.

 

مسأله 961- تكبير و حمد و سوره و ذكر و دعا را بايد طورى بخواند كه خودش بشنود و اگر به واسطۀ سنگينى يا كرى گوش يا سر و صداى زياد نمى‌شنود، بايد طورى بگويد كه اگر افراد متعارف بگويند و مانعى نباشد خودشان بشنوند.

 

مسأله 962- كسى كه به خاطر بيمارى يا لال بودن نمى‌تواند اللّٰه اكبر را درست بگويد، بايد هر طور كه مى‌تواند بگويد و اگر هيچ نمى‌تواند بگويد، بايد در قلب خود بگذراند و براى تكبير اشاره كند و زبانش را هم اگر مى‌تواند حركت دهد.

 

مسأله 963- مستحب است قبل از تكبيرة الاحرام بگويد:

 

«يا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاكَ المُسي‌ءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ يَتَجاوَزَ عَنِ المُسِي‌ءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِي‌ءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ على مُحمَّدٍ وآلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِيحِ ما تَعْلَمُ‌ مِنّي» يعنى اى خدايى كه به بندگان احسان مى‌كنى بندۀ گنهكار به در خانه تو آمده و تو امر كرده‌اى كه نيكوكار از گناهكار بگذرد، تو نيكوكارى و من گناهكار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بديهايى كه مى‌دانى از من سرزده بگذر.

 

مسأله 964- مستحب است موقع گفتن تكبير اول نماز و تكبيرهاى بين نماز، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببرد.

 

مسأله 965- اگر شك كند كه تكبيرة الاحرام را گفته يا نه، چنانچه مشغول خواندن چيزى از قرائت شده، به شك خود اعتنا نكند و اگر چيزى نخوانده بايد تكبير را بگويد.

 

مسأله 966- اگر بعد از گفتن تكبيرة الاحرام شك كند كه آن را صحيح گفته يا نه؛ چه مشغول چيزى شده باشد يا نه، به احتياط واجب تكبيرة الاحرام او محكوم به بطلان است و احتياط مستحب آن است كه نماز را تمام كند و دوباره اعاده كند؛ ولى مى‌تواند آن را قطع كند و سپس اعاده كند.