موضوع: کتب استفتائی
نمازهاى مستحب
(مسئله ) نمازهاى مستحبّى زياد است و آنها را «نافله» گويند، و بين نمازهاى مستحبّى به خواندن نافله‌هاى شبانه‌روز بيشتر سفارش شده و آنها در غير روز جمعه، سى و چهار ركعت‌اند كه هشت ركعت آن نافله ظهر، و هشت ركعتْ نافله عصر، و چهار ركعتْ نافله مغرب، و دو ركعتْ نافله عشا، و يازده ركعتْ نافله شب، و دو ركعتْ نافله صبح است و چون دو ركعتْ نافله عشا را بنا بر احتياط واجب بايد نشسته خواند، يك ركعت حساب مى‌شود؛ ولى در روز جمعه بر شانزده ركعت نافله ظهر و عصر، چهار ركعت اضافه مى‌شود.
(مسئله ) از يازده ركعتْ نافله شب، هشت ركعت آن بايد به نيّت نافله شب و دو ركعت آن به نيّت نماز شَفْع و يك ركعت آن، به نيّت نماز وَتْر خوانده شود و دستور كامل نافله شب، در كتابهاى دعا گفته شده است.
(مسئله ) نمازهاى نافله را مى‌توان نشسته خواند، ولى بهتر است دو ركعتْ نماز نافله نشسته را يك ركعتْ حساب كرد. مثلاً كسى كه مى‌خواهد نافله ظهر را كه هشت ركعت است، نشسته بخواند، بهتر است شانزده ركعت بخواند و اگر مى‌خواهد نماز وتر را نشسته بخواند، دو نماز يك ركعتى نشسته بخواند.
(مسئله ) نافله ظهر و عصر و عشا را در سفر نبايد خواند.
وقت نافله‌هاى يوميه
(مسئله ) نافله نماز ظهر پيش از نماز ظهر خوانده مى‌شود و وقت آن به اندازه وقت نماز ظهر است، ولى وقت فضيلت آن، از اول ظهر تا موقعى است كه آن مقدار از سايه شاخص كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود، به اندازه دو هفتم آن شود. مثلاً اگر درازاى شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سايه‌اى كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود، به دو وجب رسيد، آخر وقت فضيلت نافله ظهر است.
(مسئله ) نافله نماز عصر پيش از نماز عصر خوانده مى‌شود و وقت آن به اندازه وقت نماز عصر است، ولى وقت فضيلت آن تا موقعى است كه آن مقدار از سايه شاخص كه بعد از ظهر پيدا مى‌شود، به چهار هفتم آن برسد، و چنانچه بخواهد نافله ظهر يا نافله عصر را بعد از وقت فضيلت آنها بخواند، بهتر است نافله ظهر، را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنا بر احتياط مستحب، نيّت ادا و قضا نكند.
(مسئله ) وقت نماز نافله مغرب، بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا وقتى كه سرخى طرف مغرب كه بعد از غروب كردن آفتاب در آسمان پيدا مى‌شود، از بين برود.
(مسئله ) وقت نافله نماز عشا، بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است و بهتر است بعد از نماز عشا، بلافاصله خوانده شود.
(مسئله ) نافله نماز صبح پيش از نماز صبح خوانده مى‌شود و وقت آن، بعد از گذشتن از نصف شب به مقدار خواندن يازده ركعت نماز شب است؛ ولى احتياط آن است كه قبل از فجر اول نخوانند، مگر آنكه بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند كه در اين صورت، مانعى ندارد.
(مسئله ) وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح، و بهتر است نزديك اذان صبح خوانده شود.
(مسئله ) مسافر و كسى كه براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، مى‌تواند آن را در اول شب به جا آورد.
نماز غفيله
(مسئله ) يكى از نمازهاى مستحبّى، «نماز غفيله» است كه دو ركعت است و بين نماز مغرب و عشا خوانده مى‌شود و مى‌توانند نماز غفيله را بجاى نافله مغرب بخوانند و وقت آن، بعد از نماز مغرب است تا وقتى كه سرخى طرف مغرب از بين برود، و در ركعت اول آن، بعد از «حمد» بايد اين آيه را بخواند :
«وَذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِبآ فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَى فِى الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلهَ اِلّا اَنْـتَ سُبْحَانَكَ اِنّى كُنْتُ مِنَ الظَّـالِمِينَ فَاستَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِک نُنْجِى الْمُؤْمِنينَ».
و در ركعت دوم، بعد از «حمد» بايد اين آيه را بخواند :
«وَ عِنْدَهُ مفاتِحُ الْغَيْبِ لايَعْلَمُها اِلّا هُوَ و يَعْلَمُ مَا فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ و مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ اِلّا يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فى ظُلُمـاتِ الاَْرْضِ وَ لاَ رَطْبٍ وَ لاَ يابِسٍ اِلّا فِى كِتابٍ مُبينٍ».
و در قنوت آن، اين دعا خوانده شود : «اَلّلهُمَّ اِنّى اَسأَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَيْبِ اَلّتِى لا يَعْلَمُهَا اِلّا اَنْتَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مَحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَفْعَلْ بِى كَذا وَ كَذا»، و به جاى كلمه «كذاوكذا»، حاجتهاى خود را به زبان آورد؛ سپس بگويد: «اَلّلهُمَّ اَنْتَ وَلِىُّ نِعْمَتِى وَ الْقادِرُ عَلَى طَلِبَتىِ تَعْلَمُ حاجَتِى فَأسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ و عَلَيْهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَيْتَهَا لِى».
