موضوع: کتب استفتائی
احكام قبله
(مسئله ) خانه كعبه كه در مكّه معظّمه واقع شده، قبله است و بايد رو به روى آن نماز خواند؛ ولى كسى كه در جاى دور قرار دارد، اگر طورى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مى‌خواند، كافى است؛ همچنين است كارهاى ديگرى كه مانند سربُريدن حيوانات، بايد رو به قبله انجام گيرد.
(مسئله ) كسى كه نماز واجب را ايستاده مى‌خواند، بايد طورى بايستد كه عرفآ بگويند كه رو به قبله ايستاده است.
(مسئله ) كسى كه بايد نشسته نماز بخواند، اگر نمى‌تواند به طور معمول بنشيند و در موقع نشستن، كف پاها را به زمين مى‌گذارد، بايد در موقع نماز خواندن صورت و سينه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نيست ساق پاى او رو به قبله باشد.
(مسئله ) كسى كه نمى‌تواند نشسته نماز بخواند، بايد در حال نماز، طورى به پهلوى راست بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر ممكن نيست، بايد به پهلوى چپ طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر اين كار را هم نتواند انجام دهد، بايد به پشت بخوابد، به طورى كه كف پاى او رو به قبله باشد.
(مسئله ) نماز احتياط و سجده و تشهّد فراموش شده را بايد رو به قبله به جا آورد، و در سجده سهو هم احتياط مستحب همين است.
(مسئله ) نماز مستحبّى را مى‌توان در حال راه رفتن و سواره خواند، و اگر انسان در اين دو حال نماز مستحبّى بخواند، لازم نيست رو به قبله باشد.
(مسئله ) كسى كه مى‌خواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد، تا يقين كند كه قبله كدام طرف است و مى‌تواند به گفته يك نفر مورد اطمينان كه از روى نشانه‌هاى حسى شهادت مى‌دهد، يا به قول كسى كه از روى قاعده علمى قبله را مى‌شناسد و محلّ اطمينان است عمل كند؛ و اگر هيچ يك از اين راهها ممكن نشد، بايد به گمانى كه از محراب مسجد مسلمانان يا قبور آنان يا از راههاى ديگر پيدا مى‌شود عمل نمايد، حتّى اگر از گفته فاسق يا كافرى كه به واسطه قواعد علمى قبله را مى‌شناسد گمان به قبله پيدا كند، كافى است.
(مسئله ) كسى كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قويترى پيدا كند، نمى‌تواند به گمان خود عمل نمايد، مثلاً اگر ميهمان از گفته صاحبخانه گمان به قبله پيدا كند ولى بتواند از راه ديگر گمان قويترى پيدا كند، نبايد به حرف او عمل نمايد.
(مسئله ) اگر براى پيدا كردن قبله وسيله‌اى ندارد يا با اينكه كوشش كرده، گمانش به طرفى نمى‌رود، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، بنا بر احتياط مستحب، بايد چهار نماز به چهار طرف بخواند؛ اگرچه به يك جهت نماز خواندن، خالى از وجه نيست.
(مسئله ) اگر يقين يا گمان كند كه قبله در يكى از دو طرف است، احتياط مستحب آن است كه به هر دو طرف نماز بخواند؛ و احتياط بيشتر در آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف، نماز بخواند.
(مسئله ) كسى كه بخواهد احتياطاً به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا را بخواند، بهتر آن است كه نماز اول را به هر چند طرف كه واجب است بخواند، بعد نماز دوم را شروع كند.
(مسئله ) كسى كه يقين به قبله ندارد، اگر بخواهد غير از نماز كارى كند كه بايد رو به قبله انجام داد، مثلاً بخواهد سر حيوانى را ببُرد، بايد به گمان عمل نمايد، و اگر گمان ممكن نيست، به هر طرف كه انجام دهد صحيح است.
