ارث زن و شوهر

(مسئله  ) اگر زنى بميرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال او را شوهر و بقيّه را ورثه ديگر مى‌برند، و اگر از آن شوهر يا از شوهر ديگر، اولاد داشته باشد، يك چهارم همه مال را شوهر و بقيّه را ورثه ديگر مى‌برند.

(مسئله  ) اگر مردى بميرد و اولاد نداشته باشد، يك چهارم همه مال او را زن و بقيّه را ورثه ديگر به ارث مى‌برند، و اگر از آن زن يا از زن ديگر اولاد داشته باشد، يك هشتم همه مال را زن و بقيّه را ورثه ديگر مى‌برند، و فرقى بين اموال منقول و غير منقول از اين جهت نيست.

(مسئله  ) اگر زنى بميرد و هيچ وارثى غير از شوهرش و امام 7[1]  نداشته باشد، همه

اموال را شوهرش به ارث مى‌برد، همچنين اگر مردى بميرد و هيچ وارثى غير از زن خود و امام 7 نداشته باشد، همه اموال را زن به ارث مى‌برد.

(مسئله  ) اگر ميّت بيش از يك زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، يك چهارم مال، و اگر اولاد داشته باشد، يك هشتم را به شرحى كه بيان شد، به طور مساوى بين زنان دايمى او قسمت مى‌كنند، اگرچه شوهر با هيچ يك يا بعضى از آنان نزديكى نكرده باشد.

(مسئله  ) اگر مرد در بيمارى‌اى كه به آن مرض از دنيا رفته به قصد ضرر زدن به ورثه زنى را عقد كرده، عقد باطل، و زن در صورت آگاهى از قصد مرد از او ارث نمى‌برد و حقّ مَهر هم ندارد، چه دخول كرده باشد و چه دخول نكرده باشد، چون دخول بماهو، شرطيت ندارد؛ و همچنين اگر زن به همين قصد در حال بيمارى، شوهر كند و به همان مرض بميرد در حالى كه مرد از قصد او آگاهى داشته باشد از او ارث نمى‌برد، ولى اگر هر يك از زن و مرد از قصد ديگرى آگاه نبوده، مسئله تفصيلى دارد كه جاى خود را مى‌طلبد.

(مسئله  ) اگر زن را ـ به ترتيبى كه در احكام طلاق بيان شد ـ طلاق رِجعى دهد و در بين عده بميرد، شوهر از او ارث مى‌برد؛ همچنين اگر شوهر در بين عده زن بميرد، زن از او ارث مى‌برد؛ ولى اگر بعد از گذشتن عده رجعى يا در عده طلاق بائن يكى از آنان بميرد، ديگرى از او ارث نمى‌برد.

(مسئله  ) اگر شوهر در حال بيمارى، همسرش را طلاق دهد و قبل از تمام شدن دوازده ماهِ هلالى (قمرى) بميرد، زن با سه شرط از او ارث مى‌برد :

1. در اين مدت شوهر ديگر نكرده باشد؛

2. به واسطه بى ميلى به شوهر، مالى به او نداده باشد كه به طلاق دادن راضى شود؛ بلكه اگر چيزى هم به شوهر ندهد، ولى طلاق به تقاضاى زن باشد، باز هم ارث بردنش اشكال دارد؛

3. شوهر در حال بيمارى‌اى كه در آن مرض زن را طلاق داده، به واسطه آن بيمارى يا به جهت ديگرى بميرد. پس اگر از آن بيمارى بهبود يابد و به جهت ديگرى از دنيا برود، زن از او ارث نمى‌برد.

(مسئله  ) لباسى كه مرد براى پوشيدن زن خود گرفته، اگرچه زن آن راپوشيده باشد، بعد از مردن شوهر، جزو مال شوهر است، مگر آنكه به او بخشيده باشد.

(مسئله  ) زن و شوهر در عقد موقت (متعه)، از يكديگر ارث نمى‌برند.