موضوع: کتب استفتائی
احكام عقد دايم
(مسئله ) زنى كه عقد دايمى شده، نبايد بدون اجازه شوهر در مواردى كه مانع استمتاع و يا خلاف شئون مرد و يا خلاف سكن و آرامش باشد، از خانه بيرون رود و بايد خود را براى هر لذتى كه شوهرش مى‌خواهد، تسليم نمايد و بدون عذر شرعى از نزديكى كردن او جلوگيرى نكند؛ و اگر در اينها از شوهر اطاعت كند، تهيّه غذا و لباس و منزل او و لوازم ديگرى كه در كتب ذكر شده، بر شوهر واجب است و اگر تهيّه نكند ـ چه توانايى داشته باشد، چه نداشته باشد ـ مديون زن است.
(مسئله ) اگر زن در كارهايى كه در مسئله قبل بيان شد، از شوهر اطاعت نكند، گناهكار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابگى ندارد، ولى مَهر او از بين نمى‌رود.
(مسئله ) مرد حق ندارد زن خود را به خدمت در خانه مجبور كند.
(مسئله ) مخارج سفر زن اگر بيشتر از مخارج وطن باشد با شوهر نيست، ولى اگر شوهر مايل باشد كه زن را به سفر ببرد، بايد خرج سفر او را بدهد.
(مسئله ) زنى كه از شوهر اطاعت مى‌كند، اگر مطالبه خرجى كند و شوهر ندهد،جهت الزام شوهر بر پرداخت نفقه، مى‌تواند به مسئول قانونى، و اگر ممكن نباشد،به عدول مؤمنين، و اگر آن هم ممكن نباشد، به فساق مؤمنين مراجعه نمايد؛ وچنانچه الزام شوهر بر دادن نفقه ممكن نباشد، مى‌تواند در هر روز به اندازه خرجى آن روز، بدون اجازه از مال او بردارد، و اگر ممكن نيست، چنانچه ناچار باشد كه معاش خود را تهيّه كند، در موقعى كه مشغول تهيّه معاش است، اطاعت از شوهر بر او واجب نيست.
(مسئله ) مرد نمى‌تواند زن دايمى خود را به طورى ترك كند كه نه مثل زن شوهردار باشد نه مثل زن بدون شوهر؛ ليكن واجب نيست هر چهار شبْ يك شب،نزد او بماند؛ گرچه احتياط مستحب آن است كه هر چهار شب، يك شب نزد اوبماند.
(مسئله ) شوهر نمى‌تواند در مسائل آميزشى به نحوى عمل كند كه منكر و خلاف معروف باشد و معروف در كتاب اللّه «وَعاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» اطلاق دارد و همه معاشرتها را شامل است و حجّت بر تقييد به چهار ماه، تمام نيست و اطلاق كتاب به قوّت خودش باقى است؛ به علاوه كه لسان آيه آبى از تقييد است و نمى‌توان گفت اسلام به مرد دستور مى‌دهد كه با همسرش معاشرت به معروف و نيك داشته باشد، جز در بعضى از موارد كه آنجا معاشرت به منكر و غير معروف، جايز باشد.
(مسئله ) اگر در عقد دايمى مَهر را معيّن نكنند، عقد صحيح است، و چنانچه مرد با زن نزديكى كند، بايد مَهر او را مطابق مَهر زنهايى كه مثل او هستند، پرداخت كند.
(مسئله ) اگر موقع خواندن عقد دايم براى پرداخت مَهر، مدتى معيّن نكرده باشند، زن مى‌تواند پيش از گرفتن مَهر، از نزديكى كردن شوهر جلوگيرى كند، چه شوهر توانايى پرداخت مهر را داشته باشد، چه نداشته باشد؛ ولى اگر پيش از گرفتن مهر به نزديكى ولو از دُبر، راضى شود و شوهر با او نزديكى كند، ديگر نمى‌تواند بدون عذر شرعى از نزديكى شوهر جلوگيرى نمايد.
