مسائل متفرّقه

(مسئله  ) مسافر مى‌تواند در «مسجدالحرام» و «مسجدالنبى » و «مسجد كوفه» نمازش را تمام بخواند و همچنين است در مكّه و مدينه. ولى اگر بخواهد در جايى كه اول جزو اين مساجد نبوده و بعد به اين مساجد اضافه شده و يا در غير مسجدالحرام و مسجدالنبى از جاهاى ديگر مكّه و مدينه نماز بخواند، احتياط مستحب آن است كه شكسته بخواند، اگرچه اقوى، صحّت تمام است ؛ همچنين مسافر مى‌تواند در حرم و رواق حضرت سيّدالشهدا 7 و در مساجد متصل به حرم بلكه در صحن حرم، نمازش را تمام بخواند.

(مسئله  ) كسى كه مى‌داند مسافر است و بايد نمازش را شكسته بخواند، اگر در غير از چهار مكانى كه در مسئله قبل گفته شد عمدآ تمام بخواند، نمازش باطل است؛ همچنين اگر فراموش كند كه نماز مسافر شكسته است و تمام بخواند و در وقتْ يادش بيايد، بايد نمازش را اعاده نمايد؛ و اگر در خارج از وقتْ يادش بيايد، قضا واجب نيست.

(مسئله  ) مسافرى كه نمى‌داند بايد نمازش را شكسته بخواند، اگر تمام بخواند نمازش صحيح است.

(مسئله  ) مسافرى كه مى‌داند بايد نمازش را شكسته بخواند، اگر بعضى از خصوصيّات آن را نداند، مثلا نداند كه در سفر هشت فرسخى بايد شكسته بخواند، چنانچه تمام بخواند اعاده و قضاى آن واجب نيست.

(مسئله  ) مسافرى كه مى‌داند بايد نمازش را شكسته بخواند، اگر به گمان اينكه سفر او كمتر از هشت فرسخ است تمام بخواند، و بعد بفهمد كه سفرش هشت فرسخ بوده، اعاده و قضاى آن واجب نيست.

(مسئله  ) اگر كسى فراموش كند كه مسافر است و نمازش را تمام بخواند، چنانچه در وقت يادش بيايد، بايد شكسته به جا آورد و اگر بعد از وقت يادش بيايد، قضاى آن نماز بر او واجب نيست.

(مسئله  ) كسى كه بايد نمازش را تمام بخواند، اگر شكسته به جا آورد، در صورتى كه نمى‌دانسته بايد نمازش را تمام بخواند، اعاده و قضاى آن واجب نيست، ولى اگر فراموش نموده كه بايد نمازش را تمام بخواند، چنانچه در وقت يادش بيايد، بايد تمام به جا آورد، و اگر بعد از وقت يادش بيايد، قضاى آن نماز بر او واجب نيست.

(مسئله  ) اگر كسى مشغول نماز چهار ركعتى شود و در بين نماز يادش بيايد كه مسافر است يا متوجه شود كه سفر او هشت فرسخ است، چنانچه به ركوع ركعت سوم نرفته، بايد نمازش را دو ركعتى تمام كند و اگر به ركوع ركعت سوم رفته، نمازش باطل است؛ و در صورتى كه به مقدار خواندن يك ركعت هم وقت داشته باشد، بايد نمازش را شكسته بخواند.

(مسئله  ) اگر مسافر بعضى از خصوصيّات نماز مسافر را نداند ـ مثلا نداند كه اگر چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن برگردد ـ بايد نمازش را شكسته بخواند، چنانچه به نيّت نماز چهار ركعتى مشغول نماز شود و پيش از ركوع ركعت سوم مسئله را بفهمد، بايد نماز را دو ركعتى تمام كند، و اگر در ركوع متوجه شود، نمازش باطل است و در صورتى كه به مقدار يك ركعت از وقت هم مانده باشد، بايد نمازش را شكسته بخواند.

(مسئله  ) مسافرى كه بايد نمازش را تمام بخواند اگر به واسطه ندانستن مسئله به نيّت نماز دو ركعتى مشغول نماز شود و در بين نماز مسئله را بفهمد، بايد نماز را چهار ركعتى تمام كند؛ و احتياط مستحب آن است كه بعد از تمام شدن نماز، دوباره آن نماز را چهار ركعتى بخواند.

(مسئله  ) مسافرى كه نماز نخوانده، اگر پيش از تمام شدن وقتْ به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه مى‌خواهد ده روز در آنجا بماند، بايد نمازش را تمام بخواند؛ و كسى كه مسافر نيست، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت كند، در سفر بايد نمازش را شكسته بخواند.

(مسئله  ) اگر از مسافرى كه بايد نمازش را شكسته بخواند، نماز ظهر يا عصر يا عشا قضا شود، بايد آن را دو ركعتى قضا نمايد، اگرچه در غير سفر بخواهد قضاى آن را به جا آورد؛ و اگر از كسى كه مسافر نيست يكى از اين سه نماز قضا شود، بايد چهار ركعتى قضا نمايد، اگرچه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد.

(مسئله  ) مستحبّ است مسافر بعد از هر نمازى كه مى‌خواند، سى مرتبه بگويد : «سبحان الله و الحمد لله و لا اله الاَّ الله و الله اكبر»؛ و در تعقيب نماز ظهر و عصر و عشا بيشتر سفارش شده است؛ بلكه بهتر است در تعقيب اين سه نماز، شصت مرتبه بگويد.