موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی صانعی
شهادت (گواهی) بانوان
س 1) مورد شهادت زنان در ابواب مختلف فقه از نظر كمّی، نسبت به مردان بسيار كمتر و مختلف است؛ يعنی در بعضی موارد به صورت يك دوم و در مواردی حتی شهادت هشت نفر زن در باب زنا پذيرفته نيست و بايد بين آنان يك نفر مرد باشد. لطفاً فلسفه ايجادی آن را بيان فرماييد.
ج) فرقی بين شهادت زنها و مردها از جهت كمّيت و موارد آن نيست، مگر در مثل موردی كه در آيه آمده و علت آن هم بيان شده. آری، اصولاً چون باب حدود بر تخفيف به شبهه است، شهادت دو مرد عادل در مورد زنا که در سؤال نيز آمده بی فايده است، بر همين منوال مصلحت حفظ اعراض[1]، مقتضی عدم قبولی شهادت زنان است. شارع هم بدين جهت شهادت آنها را در باب زنا معتبر ندانسته، طرق و امارات (راهها و نشانهها) را هم معتبر ندانسته، از باب ناچاری برای موارد بسيار نادر، شهادت مردان را آن هم با خصوصياتی، معتبر دانسته. اين جملات، اجمالی از بحث تفصيلی است، وگرنه بحث روشن و مفصّل است و هيچ خلاف عقلی و تبعيض و تفاوتی ديده نمیشود.
شهادت (گواهی) کافر
س 2) در خصومت و دعواي ميان دو مسلمان، آيا شهادت كافر ميتواند در دادگاه عدل اسلامي قبول شود؟ كافر به چه كسي گفته ميشود؟ آيا شهادت چنين شخص يا اشخاصي در دعاوي و مسایل حقوقي پذيرفته ميشود؟
ج) شهادت اگر به عنوان اماره و قرينه باشد، تابع قرينه بودن و اماريت آن و دایر مدار اماريت است، نه چيز ديگر؛ امّا شهادت از باب حجّت شرعي دایر مدار مورد اطمينان و وثاقت به راستگويي شاهد و اعتدال او و متهم به دشمن ديني نبودن است.
اقرار به جرایم
س 3) فاصله اقرارها از يكديگر در اثبات جرایم حدّي بايد چقدر
باشد؟
ج) حدّ معين و مشخّصي ندارد، بلكه همان مقدار كه گفته شود اقرار كننده، از روي اختيار و توجّه و بدون فشار، اقرار نموده، كفايت ميكند.
--------------
[1]. آبرو و حیثیّت افراد.