بسياري از مصائبي که بر کشورهاي اسلامي وارد ميشود، ريشه در بيتوجّهي به فرامين قرآن شريف دارد.
موضوع: سخنرانی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرجع ما به نقل از از خبرگزاری حوزه / حضرت آیتالله مظاهری در ادامه سلسله دروس اخلاقی خود به بیان آثار زیان باراختلاف و تفرقه مسلمین پرداخته و اظهارداشتند: اختلاف از جمله ريشههاي وقوع حوادث اسفناک و در جهان امروز، موجب تفرقه و جدايي مسلمانان از يکديگر شده است.
این استاد حوزه با بیان اینکه در آیات و روایات بسیاری بر حفظ اتحاد تاکید شده است، به مضرات جدایی و تفرقه اشاره و تصریح کردند: ایجاد گروهي به نام القاعده یا پدید آمدن سلفيها در کشورهای عربی، متأثّر از اختلاف بین مسلمین است. بسياري از اختلافهاي موجود در سوريه، مصر، بحرين، ترکيه و نیز برخي از نقاط ايران، ناشي از اختلاف افکنی و ایجاد تفرقه از سوی دشمنان اسلام است.
معظم له جدایی از آموزه های قرآنی را عامل بسیاری از این مشکلات عنوان و گفتند: بسياري از مصائبي که بر کشورهاي اسلامي وارد ميشود، ريشه در بيتوجّهي به فرامين قرآن شريف دارد.
متن کامل سخنان این مرجع تقلید در ادامه تقدیم خوانندگان محترم می گردد.
بسمالله الرّحمن الرّحيم
مصیبت تخريب بقيع، يکي از مصيبتهاي بزرگ براي جهان اسلام بود. مصيبتي که شيعيان بايد هميشه براي آن عزادار باشند و بيتفاوت از اين قضيه رد نشوند. اين مصيبت بزرگ را به محضر امام زمان«ارواحنافداه» تسليت عرض ميکنم.
به همین مناسبت بحث اين جلسه، راجع به اختلاف است. اختلاف از جمله ريشههاي وقوع چنين حوادث اسفناکي است و در جهان امروز، موجب تفرقه و جدايي مسلمانان از يکديگر شده است.
پيامبر اکرم(ص)، محور وحدت مسلمین
پیغمبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» پس از هجرت، وقتی به مدینه تشريف آوردند، در اوّلين اقدام، حکومت تشکیل دادند. دوّمين اقدام آن حضرت، ساخت مسجد به عنوان محلّ تجمّع مسلمانان بود. پيامبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» علاوه بر ترغیب و تحریص در ساختن مسجد، خودشان نيز در ساخت آن کمک کردند. سوّمين کار ایشان در مدينه، تشکیل نماز جماعت در مسجد بود. یعنی با پشتوانۀ مردم حکومت اسلامی بر پا ساختند و مردم را با محوريّت خودشان به صورت متّحد، به صحنۀ اجتماع وارد کردند.
پيامبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» به نماز جماعت به اندازهای اهمیّت ميدادند که ميفرمودند ثواب آن را جز خدا نميداند.[1] مراجع معظّم تقلید هم در رسالههاي خود اين حديث را ذکر کردهاند که اگر یک جماعت مختصری یعنی ده نفر باشند، این نماز جماعت به اندازهای ثواب دارد که اگر همۀ درختان قلم شود و همۀ جن و ملائکه نویسنده شوند و همۀ دریاها مرکب شود، ثواب یک رکعت این نماز را نمیتوانند بنویسند.[2] به قول استاد بزرگوار ما حضرت امام خميني«قدّسسرّه»، اینها ثواب استحقاقی نیست، بلکه ثواب تفضّلی است؛ یعنی دانه میریزند تا کبوتر بگیرند. به عبارت ديگر این ثوابها را میدهند تا مردم با هم متحد باشند و نماز جماعت ايشان کاشف از این باشد که این امّت، همه یک دست و متّحد و منسجم هستند.
وجود بیش از صد آيه و بیش از هزار روایت دربارۀ قانون مواسات
چهارمين اقدام پیغمبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» اين بود که همه را با هم برادر کردند و خودشان هم با امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» برادر شدند. جالب آن که همۀ اين کارها، در فواصل کوتاهی در ابتداي ورود به مدينه انجام شد.
پنجمين کار پيامبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» که بيش از اقدامات قبلي اهميّت داشت، تبيين و اجراي قانون مواسات بود. قانون مواسات در بيان قرآن کريم و روايات معصومين«سلاماللهعلیهم» از جايگاه ويژهاي برخوردار است. سعدي در شعر خود، اين قانون را به زيبايي به نظم درآورده است:
بنی آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
توکز محنت دیگران بی غمی
نشاید که نامت نهند آدمی
بیش از صد آيه و بیش از هزار روایت دربارۀ قانون مواسات وجود دارد. در ابتداي قرآن کريم، بعد از بيان اعتقادات و نماز ميفرمايد:
«وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُون»[3]
مرحوم کلینی«ره» روایات متعدّدی در کافي پیرامون قانون مواسات نقل کرده است. دستهای از آن روایات میفرمایند: مسلمان واقعي کسي است که هرچه برای خود میپسندد، برای دیگران هم بپسندد و هرچه برای خود نمیپسندد برای دیگران هم نپسندد.
اتّحاد و برادری، عامل موفقيّت مسلمانان صدر اسلام
پیغمبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» طي ده سال حضور در مدينه، با اين چند کار اساسي، توانستند حدود هشتاد و چهار جنگ را با موفقيّت پشت سر بگذارند. وقتي آن حضرت به مدینه آمدند و با بیعت مردم حکومت تشکيل شد، دشمنان تصميم به براندازي آن حکومت نوپا گرفتند. عليرغم قوّت کافران و تجهیز لشکر آنان از لحاظ نيرو و امکانات، در قریب به اتفاق جنگها، نيروهاي اسلام پيروز بودند و توانستند موفقيّتهاي بزرگي را به دست آورند. در حالي که نيزوهاي مسلمان، از نظر امکانات و تعداد، در حدّ صفر بود.
به قول جرجی زیدان، مسلمانان اسب نداشتند که سوار شوند و حتی کفش نداشتند و کهنه به پا میبسند و با پاي برهنه به جنگ ميرفتند. معمولاً اسلحه نداشتند و اگر برخي افراد شمشیري داشتند، شمشير آنها غلاف نداشت. با اين وجود، وقتي آنان به جنگ ميرفتند با استمداد از نيروي ايمان و اتّحادي که داشتند، پیروز مي شدند.
تأکيد قرآن کريم بر اتّحاد
قرآن کريم دربارۀ اتحاد و دوري از اختلاف، تأکيدات فراواني دارد. گاهی میفرماید:
«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ كُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها»[4]
همگان به ريسمان خدا چنگ بزنيد و پراكنده نشويد؛ نعمتهاى خدا را بر خود به ياد آوريد! آن زمان كه دشمن يكديگر بوديد، آنگاه خداوند ميان دلهاىتان الفت و مهربانى برقرار كرد پس به سبب نعمت خدا برادر يكديگر شديد و شما بر لب گودالى از آتش بوديد، آنگاه خداوند از آن نجاتتان داد.
در اين آيۀ شريفه، قرآن کريم ميفرمايد متذکّر شوید که اختلاف شما را به لب درۀ سیل زده میرساند. معلوم است کسی که لب درۀ سیلزده زندگی کند، نابود است.
گاهی نيز میفرماید:
«قُلْ هُوَ الْقادِرُ عَلى أَنْ يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِكُمْ أَوْ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعاً وَ يُذيقَ بَعْضَكُمْ بَأْسَ بَعْضٍ انْظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآياتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُون»[5]
بگو: «او تواناست كه از بالاى سرتان يا از زير پاهايتان عذابى بر شما بفرستد يا شما را گروه گروه به هم اندازد [و دچار تفرقه سازد] و عذاب بعضى از شما را به بعضى [ديگر] بچشاند.» بنگر، چگونه آيات [خود] را گوناگون بيان مىكنيم باشد كه آنان بفهمند.
اختلاف از بمبها و موشکها بدتر است
اختلاف ويرانکنندهتر از بمبي است که دشمن بر سر ملّتي بريزد. موشکها گاهي از آسمان و گاهي از زمین ممکن است بر سر انسان ببارد و هردو خطرناک است و ميتواند موجب کشتار فراوان شود؛ امّا اختلاف از اين بمبها و موشکها بدتر است. قرآن کريم دربارۀ بدتر بودن اختلاف از بمبها و موشکها، میفرماید: انفجار آن بمبها، شما را به جان هم نمیاندازد، اما اختلاف شما را به جان يکديگر میاندازد به جای اینکه دشمن را نابود کنید، خودتان یکدیگر را نابود میکنید!
پيامبر اکرم«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» با محور قراردادن اصل مهم اتّحاد و اجتناب از اختلاف، در جامعۀ نوپاي مسلمانها، آنان را رشد و ترقّي دادند و در سايۀ قرآن و عترت، اسلامي پويا به مسلمانان تحويل دادند.
سرانجام با فتح مکّه و نازل شدن سورۀ نصر، يک ملّت بزرگ و متّحد اسلامي ايجاد شد:
«إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَ الْفَتْحُ ، وَ رَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ في دينِ اللَّهِ أَفْواجاً»[6]
پس از نصب امامت به عنوان محور اتّحاد و تأکيد بر همراهي هميشگي قرآن و عترت و بيان رواياتي مانند روايت ثقلين، آن حضرت از دنيا رحلت فرمودند.
نقطۀ آغازين اختلاف و تفرقه
پس از رحلت پيامبر عظيم الشّأن رحمت «صلّياللهعليهوآلهوسلّم»، جريان نامبارک سقیفۀ بنی ساعده پدید آمد و موجب ضلالت گروه بسياري گرديد و بذر اختلاف را در امّت اسلامي کاشت. به قول سلمان فارسی در آن روزها در مدینه راه میرفت و ميگفت: «کردید و نکردید.»[7]، یعنی هرچه پیامبر بافته بود، از بین بردید، امّا عربها معناي آن کلمات را نميفهميدند. به هرحال اختلاف ايجاد شد و دشمن نيز به اين اختلافات و تفرقه دامن زد. از آن زمان تا کنون، هر روز به گونهای به اختلافات دامن زده ميشود و بدخواهان اسلام از راه تفرقهافکني سلطۀ خود را بر مسلمانان گسترش ميدهند.
آسیب جدی تفرقه بین مسلمین
بدخواهان اسلام از دیرباز دریافتند که اتّحاد کلمه و وحدت جامعۀ اسلامي باعث زنده نگهداشتن اسلام است و ميتواند موجب قدرت گرفتن مسلمانان شود. بنابر اين اقدامات اختلاف افکنانۀ خود را گسترش دادند و سرعت بخشيدند.
در صد سال گذشته، امثال آتاتورک را در ترکيه، رضاشاه را در ایران و آل سعود را در عربستان به قدرت رساندند و با اختلاف افکني مذهبي، مسلمانان را به جان يکديگر انداختند و با تقدّس زدایی از مسلمانان و کمرنگ کردن حیا، عفّت و غیرت در آنان، بر آنها سلطه فرهنگی پیدا کردند.
ظهور القاعده وسلفيها حاصل اختلاف مسلمین
ایجاد گروهي به نام القاعده یا پدید آمدن سلفيها در کشورهای عربی، متأثّر از اختلاف بین مسلمین است. بسياري از اختلافهاي موجود در سوريه، مصر، بحرين، ترکيه و نیز برخي از نقاط ايران، ناشي از اختلاف افکنی و ایجاد تفرقه از سوی دشمنان اسلام است.
طراحان نقشه شوم براندازی اسلام، امروزه به گونهای احساسات دستهای از جوانان جاهل را تحریک میکنند که آنان آدمکشي را فضيلت میدانند و به عنوان عملیّات انتحاری و با قصد ورود به بهشت، خود و دیگر مسلمانان را به خاک و خون میکشند!
در زمان ما، جنگ هشت سالۀ بين ايران و عراق، از جمله حرکتهاي تفرقهافکنانۀ دشمنان اسلام بود که از جمله آثار آن، تضعيف دو کشور اسلامي ايران و عراق است. آتشافروزي در اين جنگ، شادي بسياري از دشمنان را در پي داشت.
اختلاف موجود بين ممالک اسلامي، نقطه ضعفي براي آنان به شمار ميرود و باعث نفوذ و پیشروی دشمنان شده است. زماني به اسم بدعت زدايي، اقدام به تخريب قبور ائمّه بقيع«سلاماللهعلیهم» ميکنند و زماني ديگر، عدّهاي از افراد جاهل و خشن و نفهم را براي رسيدن به بهشت! تحريک ميکنند که به مسلمانان ديگر هجوم برند و آنان را قتل عام کنند. برخي نيز با بستن مواد منفجره به خود و انجام عمليات انتحاري، زنان و کودکان و مردم بيگناه بسياري را به قصد و اميد ثواب، به کشتن ميدهند!
تخريب قبور ائمّۀ بقيع(ع) در اثر اختلاف
نفوذ دشمن در جوامع اسلامي، تنها به خاطر قدرتمندي آنان در تبليغات نيست، بلکه اين جوامع اسلامي هستند که فريب نيرنگهاي نيرنگ بازان را ميخورند و خود را بازيچۀ دست آنان قرار ميدهند.
آل سعود، پس از به قدرت رسیدن و تثبیت موقعیّت خود در عربستان، دست به تخریب بقیع زدند. مشکل آنان صرفاً بقیع و گنبد و بارگاه نبود، بلکه آنان از تشیّع هراس داشتند و با تخريب بارگاه و قبور ائمّۀ بقيع، دل شیعیان را سوزاندند.
پشت پردۀ اين حرکت زشت و ناپسند، سیاست بازان انگلیسی بودند. آنان با پيش گرفتن سياست اختلافافکني، هر روز نفوذ خود را در ممالک اسلامی گسترش دادند و به استعمار کشورهای خاورمیانه پرداختند. حضور صهیونیستها در قلب خاورميانه نيز در همين راستا صورت گرفت. آنان براي تضعیف مسلمانها، ابتدا بخشی از املاک آنان را با قيمت خوب خريداري کردند و پس از آن، با هر وسيلهاي اعمّ از تطميع، تحريص و تهديد، نفوذ و اعمال قدرت خود را گسترش دادند و براي خود، يک مملکت صهيونيستي پدید آوردند. هدف اساسی آنان از این اقدامات، تصاحب تمام خاورميانه و بهرهبرداری از منابع و منافع سرشار آن بود.
مصائب امروز کشورهای اسلامی نتیجه بی توجهی به قرآن است
بسياري از مصائبي که بر کشورهاي اسلامي وارد ميشود، ريشه در بيتوجّهي به فرامين قرآن شريف دارد. قرآن کريم بهطور مکرّر به مسلمانان دستور ميدهد با هم متحد باشند، حرکتهاي دشمن را در نظر بگيرند، در مقابل دشمنان، متفرّق نباشند، هوشياري خود را حفظ کنند و به جان يکديگر نيفتند.
وقایع اخیر مجلس دشمنان را شاد کرد
در چند روز گذشته، مجلس شورای اسلامی که به قول حضرت امام«ره» در رأس امور است، با بروز و ظهور اختلاف، استکبار جهانی را خوشحال کرد. اختلاف افکني، سر و صدا، تهمت افراد به همدیگر، داد و فرياد اشخاص بر سر یکدیگر، ناسزاگویی یا اهانت علمي در مجلس فراوان بود و موجب شادي و خوشحالي صهيونيستها شد.
اگر در جامعهاي اتّحاد نباشد و تفرقه حکمفرما شود، دست عنايت خداوند متعال از سر ان جامعه برداشته ميشود. وقتي دست عنايت الهي برداشته شود، همه به جان يکديگر ميافتند و به تخریب شخصیّت همدیگر میپردازند و در آخر هم استکبار جهاني بر سر همه آنان مسلّط میشود. در حالی که اگر مسلمانان کشورهای اسلامی واقعاً به دستورات قرآن عمل کنند، بزرگترين قدرت را در جهان پیدا میکنند، هميشه دست عنايت الهي روي سر آنها خواهد بود و در مسير تکامل خود، موفّق و پيروزند:
«أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُماتِ لَيْسَ بِخارِجٍ مِنْها»[8]
علاوه بر این، مسلمانان مخصوصاً ایرانیها، داراي استعداد و فهم و شعور و سیاست فراواني هستند و با اين استعدادهاي خدادادي خود، ميتوانند به خوبي از امکانات جهان استفاده کنند.
ما اگر میخواهیم به جایی برسیم، باید با هم متحد شویم و الاّ اوضاع بر همين منوال ميگذرد. دنیای استکباری خوب فهمید که جنگ نظامي عليه ايران بيفايده است. آنان ميخواستند به وسيلۀ صدّام، شش روزه تهران را فتح کنند! امّا پس از هشت سال، نتوانستند حتّي يک وجب از خاک اين کشور را تصاحب کنند. گرچه جنگ تحميلي خسارات فراواني براي کشور داشت؛ علاوه بر ویرانی شهرها، جوانان بسياري به شهادت رسيدند، عدّۀ زيادي معلول و مجروح شدند، امّا ثمرۀ اتّحاد داخلي شيرين بود و حکومت نوپاي اسلامي ايران را در مقابل نه تنها عراق، بلکه همۀ دنيا حفظ کرد.
دورنمای اتحاد کشورهای اسلامی
در کشور ما و برخي از کشورهاي مسلمان، دنیای استکباری با تحریمهاي اقتصادی، موفّق شده ضررهاي فراواني به اقتصاد و معيشت مردم وارد کند. در حالي که اگر ملّتهاي مسلمان با هم متّحد بودند و چند ماه استکبار جهاني را مثلاً تحريم نفتي ميکردند، آنان فلج ميشدند و به التماس میافتادند. امّا آنان در سايۀ تفرقهافکني، صنعت و اقتصاد خود را با استفاده از منابع مسلمانان، به خوبي رشد و ارتقاء ميدهند.
*خاورمیانه غرب را تحریم کند
اگر خاورمیانه دنیای استکباری را تحریم اقتصادی کند، دنیای استکباري تسلیم میشود. البته نه با جنگ، چون ما با هیچکس جنگ نداریم، همانطور که پیامبر اکرم «صلّياللهعليهوآلهوسلّم» با کسی شروع به جنگ نکردند. امّا در 84 جنگ که برای ایشان پدید آوردند، آن حضرت و مسلمین از خود دفاع کردند و زیر بار ظلم نرفتند. بنابراین ما نیز با استکبار جهانی جنگ نداریم، اما اگر خاورمیانه دنیای استکباری را تحریم اقتصادی کند، حتماً تسلیم میشود و حتی کار به جایی میرسد که صهیونیستها چارهای جز خروج از خاورمیانه نمییابند.
امّا مرگ بر اختلاف! با اختلاف و تفرقهاي که در کشورهاي اسلامي وجود دارد، هيچکس راه به جايي نميبرد و تحريمهاي آمريکا، توانسته اقتصاد ما را فلج کند. به راستي اختلاف از بمبهايي که از زمين و آسمان ببارد، بدتر است و چه عذابي بالاتر از اختلاف که ممالک اسلامي را گرفتار دشمنان کرده است؟!
ثمرات تلخ اختلاف درخاورمیانه
پس از جنگ تحميلي، دشمن براي اختلاف افکني ميان کشورهاي اسلامي و نيز در خود آن کشورها، تلاش بسياري کرد. مشکلاتي که در کشورهاي مختلف اسلامي خصوصاً در خاورميانه وجود دارد، از اختلاف و تفرقه اندازي دشمنان ناشي ميشود. وضعيّت فعلي مصر، بسيار ناگوار است. در اين کشور، گروههاي مختلف به جان يکديگر افتادهاند و هر روز صدها نفر کشته و زخمي ميشوند. در تونس و ليبي انقلاب شد، امّا به استقلال مورد نظر دست نيافتند و احکم اسلام پياده نشد.
تبليغات دشمن به آنجا رسيد که برخي از ممالک اسلامي، خود را به جنگ با سوريه وارد کردند و مدافع منافع آمريکا شدند و در ايجاد تفرقۀ بيشتر در اين کشور، اقدام کردند. با اين وضعيّت، معلوم است که کشورهاي مسلمان، همگي مغلوبند.
اگر در جوامع اسلامي اتّحاد وجود داشت، هيچگاه بقيع تخريب نميشد. وقتي آتاتورک کشور مسلمان ترکیه را به بي بندوباري کشاند و رضاخان با فساد اخلاقي که در کشور ايجاد کرد، روحانيّت را به عقب راند، مساجد را بست و ارعاب عجيبي ميان مردم انداخت، سعوديها نيز بقيع را خراب کردند!
سعوديها پس از تخريب بقيع، قصد داشتند حرم و بارگاه رسول خدا«صلّياللهعليهوآلهوسلّم» را نيز تخريب کنند که با اعتراضات مسلمانان بالاخص ايرانيها روبرو شدند و دست از اين کار شنيع برداشتند. آنان به قدري کوردل شدند که يکي از مفتيان آنها که نابینا هم بود، گفت: الحمدلله من کورم و گنبد خضراء پیغمبر را نمیبینم!
امّتي که اينگونه بازيچۀ دست دشمن شود، به آنجا ميرسد که آمريکا ذخاير و منابع ملّي آنان را به غارت ميبرد و در عوض کاري با آنها ندارد. در حالي که اگر يک روز فقط به آمريکا نه بگويند، آمريکا آنان را نابود خواهد کرد. همۀ اين مصائب، از تفرقه و اختلاف امّت اسلامی ناشي ميشود.
پينوشتها
=================
1. جامع الاخبار، ص 76
2. ر.ک: رسالۀ توضيح المسائل، ص 172
3. بقره / 3
4. آلعمران / 103
5. أنعام / 65
6. نصر / 1و2.
7. الاحتجاج، ج 1، ص 76.
8. انعام / 122