به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛

حضرت آیت‌الله مکارم در ادامه سلسله جلسات در خارج فقه خود روز چهار شنبه، 24 دی ماه، چنین فرمود: امام حسن عسگری علیه السلام می‌فرمایند: «شيعتنا الفئة الناجية و الفرقة الزاكية صاروا لنا رادئا و صونا و علي الظلمة ألبا و عونا سيفجر لهم ينابيع الحيوان بعد لظي مجتمع النيران أمام الروضة.» یعنی امام می‌فرمایند، شیعیان ما، گروه‌های نجات يابنده و فرقه‌های پاكي هستند كه حافظان مايند، و در مقابل ستمكاران، سپر و كمك كار ما هستند. یعنی طبق این فرمایش امام شیعیان اهل نجات هستند اما سه شرط دارد، یکی این که سپر امام باشند، دوم این که اهل پاکی‌ها باشند و سوم این که با اعمال خود یار و یاور امام باشند. سپس امام به شیعیان واقعی بشارت می‌دهد که به زودي چشمه‌های آب حيات (قبل از قیامت) بعد از آن که آتش‌های فراوان آن‌ها محاصره می‌کند! برای آن‌ها فوران خواهد کرد. (این نکته اشاره به ظهور امام زمان دارد). همانند آنچه در تفسیر آیه شریفه «ان اصبح مائکم غروا ... فمن یاتکم بماء معین» گفته شده است که به ظهور امام زمان اشاره دارد. نکته ای در این تشبیه وجود دارد، یعنی تشبیه حضرت مهدی عج به آب حیات بسیار ظریف است چرا که حیات همه موجودات از آب است، آفرینش انسان هم از آب است و .... یعنی همانگونه که انسان تا این اندازه به آب حیات نیازمند است، به همان اندازه به ظهور حضرت مهدی هم نیازمند است. یعنی تنها کسی می‌تواند حیات امت‌ها را تأمین کند، همان وجود مقدسی است که آب حیات است، او است که می‌تواند عدالت را اجرا کند، اما این امور مشروط به این است که شیعیان عون باشند. بعضی از مواقع کاری را انجام می‌دهیم و تصور می‌کنیم که حمایت است در حالی که بر عکس است، از جمله این امور اهانت به مقدسات دیگران است، این‌ها حمایت نیست بلکه باعث می‌شود مسلمانان بجان هم افتاده و در مقابل دشمنان متفرق شوند. باید فرقه ذاکیه باشیم، شما باید تلاش کنید که در بین اطرافیان خود ممتاز باشید، مراقب جوانان هم باشید، امروزه خطرات بسیار زیادی جوانان و حتی جوانان اهل علم را تهدید می‌کند.



وی افزود: شنیده‌اید که خطر داعش به اروپا هم سرایت کرده است، در حمله به دفتر یک روزنامه ده نفر کشته و هفده نفر مجروح شدند و دو فقره گروگان گیری نیز صورت گرفت. اگر جلوی داعش را نگریم این خطر به دیگر جاها نیز کشیده خواهد شد، به یقین ما این کار را محکوم می‌کنیم چرا در اسلام ترور ممنوع است. اما نکته مهم عکس العمل اورپاییان در مقابل این اتفاق بوده، سه عکس العمل نشان دادند یکی این که یک راه پیمایی میلیونی انجام دادند و 40 رئیس کشور با جمع شدن در پاریس این کار را محکوم کردند. این یک قرص مسکن در برابر وحشت مردم اروپا بود، عکس العمل دوم این بود که 50 مورد به شیعیان و مساجد شیعیان حمله کردند، یعنی کار را از داعش فراتر برده و به تمام مسلمانان حمله کردند، تمام علمای اسلام در قم و در مصر و در سوریه گفتند که داعش ارتباطی با اسلام ندارد، برای چه شما داعش را تعمیم دادید و اسلام ستیزی راه انداختید؟ این کار عاقلانه نیست. اگر درست می‌گویید، باید این حمله به مساجد مسلمانان را نیز محکوم کنید. عکس العمل سوم این بود که روزنامه‌ای که به آن حمله شده است قول داده که من کاریکاتورهایی از پیامبر اسلام صل الله علیه و آله را خواهم کشید یک میلیون نسخه از آن چاپ خواهم کرد و به شانزده زبان دنیا ترجمه خواهم کرد و منتشر خواهم کرد، این کار عاقلانه نیست زیرا زمانی که شما کاریکاتور پیامبر اسلام را بکشید، با تمام مسلمانان اعلام جنگ کرده‌اید، مسئله مهم این است که شما باید ریشه‌ها را بخشکانید، ریشه‌ها اینجا است که شما باید ببینید که چه کسانی به داعش کمک می‌کنند، جلوی آن‌ها را بگیرید، اگر این کار صورت بگیرد ارتش و مردم عراقی به زودی داعش را ریشه کن خواهند کرد، چرا که اگر به داعش کمک نشود یک ماه هم دوام نخواهند آورد. اگر این کار را نکنید، آتش زیر خاکستر باقی خواهد ماند.



آیت‌الله مکارم افزود: بحث ما در این بود که چهار طایفه می‌توانند قبل از رفتن به عرفات اعمال مکه را انجام دهند، گروه اول از این چهار گروه زنانی بودند که ترس از حیض و نفاس داشتند، گروه دوم افراد مسنی بودند که در شلوغی قادر به طواف نبودند، گروه سوم بیمارانی بودند که در شلوغی نمی‌توانند اعمال را انجام دهند، گروه چهار هم افرادی بودند که نمی توانستد تا آخر ذی الحجه اعمال را انجام دهند. ابتدا باید گفت این مسئله اجماعی است و تنها از ابن ادریس نقل کرده‌اند که ایشان نپذیرفته و می‌فرماید اعمال مکه را نمی‌توان زودتر انجام داد و اگر فردی نمی‌تواند بعد از عرفات اعمال را انجام دهد باید نایب بگیرد. البته این قول باطل است چرا که در روایات بسیاری اشاره شده که این چهار گروه می‌توانند اعمال مکه را زودتر انجام دهند.



وی ادامه داد: در روایت حفص بن بختری که می‌فرمود: «محمد بن يعقوب، عن علي بن إبراهيم، عن أبيه، عن ابن أبي عمير، عن حفص بن البختري، ومعاوية بن عمار، وحماد، عن الحلبي جمیعاً، عن أبي عبد الله عليه السلام قال: لا بأس بتعجيل الطواف للشيخ الكبير والمرأة تخاف الحيض قبل أن تخرج إلى منى.» صریحاً بیان می‌شود که گروه اول و دوم از این چهار گروه یعنی فرد پیر و زنی که ترس از حیض و یا نفاس دارد، می‌توانند اعمال را قبل از منا انجام دهند. بحث پیرامون گروه سوم یعنی فرد مریضی که نمی‌تواند اعمال را انجام دهد، در روایت اسمائیل بن عبد الخالق مطرح می‌شود که می‌فرماید: «وبالاسناد عن يونس، عن إسماعيل بن عبد الخالق قال: سمعت أبا عبد الله عليه السلام يقول: لا بأس أن يعجل الشيخ الكبير والمريض والمرأة والمعلول طواف الحج قبل أن يخرج إلى منى.» یعنی در این روایت علاوه بر دو گروه اول و دوم که در روایت قبل ذکر شده بد، بحث از مریض نیز مطرح می‌شود که قبل از خروج به سمت منا می‌تواند اعمال مکه را انجام دهد. اما بحث گروه چهارم یعنی افراد سالمی که به دلایل مختلف نمی‌توانند به مکه بروند مانند فردی که تحت تعقیب است و خوف از مرگ دارد، در روایت صفوان بن یحیی مطرح می‌شود که می‌فرماید: «وباسناده عن موسى بن القاسم، عن صفوان بن يحيى الأرزق، عن أبي الحسن عليه السلام قال: سألته عن امرأة تمتعت بالعمرة إلى الحج ففرغت من طواف العمرة وخافت الطمث قبل يوم النحر أيصلح لها أن تعجل طواف‌ها طواف الحج قبل أن تأتي منى؟ قال: إذا خافت أن تضطر إلى ذلك فعلت» البته همانگونه که مشخص است در این روایت سؤال از مسئله زنی مطرح شده که ترس از حیض دارد، اما امام در پاسخ، قاعده کلی را بیان می‌کند و می‌فرماید، اگر ترس از این دارد که مضطر شود می‌تواند اعمال مکه را زودتر انجام دهد. همین مطلب در روایت اسحاق بن عمار نیز تکرار می‌شود که می‌فرماید: «أبي علي الأشعري، عن محمد بن عبد الجبار، عن صفوان بن يحيى، عن إسحاق بن عمار قال: سألت أبا الحسن عليه السلام عن المتمتع إذا كان شيخا كبيرا أو امرأة تخاف الحيض يعجل طواف الحج قبل أن يأتي منى؟ فقال: نعم، من كان هكذا يعجل، قال: وسألته عن الرجل يحرم بالحج من مكة ثم يرى البيت خاليا فيطوف به قبل أن يخرج، عليه شئ؟ فقال: لا الحديث» یعنی در این روایت نیز امام در پاسخ قانون کلی را بیان کرده و می‌فرماید هر کس که مانند این افراد باشد می‌تواند اعمال را زودتر انجام دهد.



وی بیان کرد: ما به دو صورت می‌توانیم قاعده استفاده شده از این دو روایت را اثبات کنیم یکی این که القاء خصوصیت عرفیه انجام دهیم، یعنی زمانی که امام بحث از فرد پیر و زنی که ترس از حیض دارد و ... را مطرح می‌کند می‌فهمیم که قدر جامع میان این‌ها اضطرار است پس اگر کسی به هر دلیلی مضطر شود، همین حکم را دارد، و راه دوم هم این که خود تعبیرهایی که امام در این روایات استفاده کرده که مانند «من کان هکذا» نشان دهنده عمومیت است. اما از آنجا که ابن ادریس خبر واحد را حجت نمی‌داند، شاید تصور کرده است که این اخبار خبر واحد هستند و نمی‌توان به آن‌ها عمل کرد.

شفقنا