بازدید این صفحه: 3234 تاریخ انتشار: 1393/10/19 ساعت: 01:56:14
حضرت آیتالله مکارم شیرازی:
چرا اعمال عمره و حج شبیه هم هستند
حضرت آیتالله مکارم شیرازی در درس خارج فقه خود بیان کرد: دلیل اول ارتکاز متشرعه است، یعنی ارتکاز همه مسلمین این است که این اعمال با هم تفاوت ندارد و از سویی دیگر این مسئله میان همه مسلمین از عامه و شیعه اتفاقی است. گذشته از این ما دلیل دیگری نیز در اینجا داریم که عبارت است از اطلاق مقامی.
موضوع: دروس
به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه) به نقل از شفقنا؛
حضرت آیتالله مکارم شیرازی در ادامه سلسله جلسات در خارج فقه خود روز چهار شنبه، 17 دی ماه، ضمن بیان تبریک به مناسبت فرا رسیدن میلاد با سعادت پیامبر اکرم صل الله علیه و آله و امام صادق علیه السلام چنین فرمود: امام حسن عسگری علیه السلام میفرماید: «اقل الناس راحتا الحقود» یعنی در میان مردم کمترین میزان استراحت متعلق به حقود (کسی که حقد دارد) است. حقد در لغت به معنی نگه داشتن دشمنی در درون خود است، به عبارت دیگر حقد همان کینه است. یعنی امام میفرماید انسان کینهای از همه ناراحتتر است. این ناراحتی تا آنجا ادامه پیدا میکند که گاهی فرد در خواب نیز ناراحت است، یعنی خواب که مایه آرامش افراد است نیز با ناراحتی همراه میشود. در روایت نیز داریم که میان مؤمن و کافر فرق این است که مؤمن ممکن است در مجلس کینهای پیدا کند اما زمانی که بیرون رفت کینه را فراموش میکند، اما افراد بی ایمان کینه را نگه میدارد، این افراد بیش از همه به خود ضربه میزنند. کینه دارای سرچشمه است، یکی از سرچشمههای کینه حسد است، یکی دیگر از منشأهای کینه سوء ظن است، بعضی مواقع، برخی از رفتارهای نا مناسب باعث میشوند کینه به وجود بیاید، زمانی که کینه در کسی وجود داشته باشد باعث به وجود آمدن بیماریهای روانی از جمله افسردگی و ... میشود. از همین رو به ما گفتهاند که کینهها را از دل خود بیرون کنید، حتی اگر امر بزرگی هم بود از آن بگذرید، از خصایص اعراب جاهلی نیز به ارث گذاشتن کینه بوده است.
وی افزود: امروز نیاز ما مسلمانان از هر زمانی به وحدت بیشتر است چرا که دشمنان ما متحد شدهاند. اتحادهایی مانند پنج بعلاوه یک و اتحادیه اروپا و ... همه اتحاد دشمن است. مسلمانان در برابر اتحاد دشمن نباید میان خود اختلاف داشته باشند، اما در این رابطه نکتههایی وجود دارد که باید به آن توجه شود، یکی این که وحدت به معنی رها کردن مذهب نیست، و یا حتی به معنی این نیست که شیعه و سنی هر کدام مقداری از مواضع خود کوتاه بیایند تا به نقطه متحدی برسند، بلکه مراد از وحدت تمرکز بر روی مشترکات و عدم اهانت به مقدسات دیگران است. چرا که اهانت باعث ایجاد جنگ داخلی میشود. اما متأسفانه گروهی در این میان دائماً با دامن زدن به اختلافات نفت بر روی آتش میریزند، این افراد سلفیها و وهابیهای تندرو هستند. اعمال امروز سلفیهای مصر مبنی بر بدعت بودن جشنهای هفته وحدت و همچنین فتوای متفی اعظم عربستان سعودی دال بر حرمت جشنهای میلاد مصادیقی از همین امور است. نکته جالبی در این فتاوی وجود دارد این است که بدعت به معنی این است که چیزی که جزو دین نیست را به عنوان دین بیان کنند، یعنی مثلاً بگوییم پیامبر اکرم صل الله علیه و آله فرمود برای من جشن بگیرید، این بدعت است اما گرفتن جشن یک کار عرفی است، اینها می گویند هر چیز تازهای که در حیطه شریعت به وقوع بپیوندد بدعت است، در پاسخ باید گفت اگر این جشنها بدعت باشد، مسجد خود پیامبر بزرگترین بدعت خواهد بود چرا که در زمان پیامبر کی این منارههای عظیم ساخته میشد، طبقاتی کردن سعی و طواف نیز بدعت خواهد بود.
آیتالله مکارم شیرازی ادامه داد: امروز وارد مسئله یک از مسائل مربوط به اعمال مکه میشویم، گفتیم که محرم در مکه باید 5 کار را انجام داد، اول طواف زیارت و دوم نماز طواف و سوم سعی و چهارم طواف نساء و پنجم نماز طواف نساء. در مسئله یک اشاره به چگونگی طواف و نماز طواف و سعی است، امام در این رابطه میفرمایند: «کیفیه الصلاه و الطواف و السعی کطوفا العمره و رکعتیه و السعی فیها بعینها» یعنی چگونگی طواف و نماز و سعی همان گونهای است که در بحث عمره توضیح دادیم و تنها تفاوتی که میان این اعمال است این است که در یکی نیت عمره است و در دیگری نیت حج است.
وی بیان کرد: اما دلیل ما مبنی بر این که در اعمال عمره و حج با هم شبیه هستیم چیست؟ دلیل اول ارتکاز متشرعه است، یعنی ارتکاز همه مسلمین این است که این اعمال با هم تفاوت ندارد و از سویی دیگر این مسئله میان همه مسلمین از عامه و شیعه اتفاقی است. گذشته از این ما دلیل دیگری نیز در اینجا داریم که عبارت است از اطلاق مقامی. ما دو گونه اطلاق داریم، یکی اطلاق لفظی و دیگری اطلاق مقامی، اطلاق لفظی یعنی مولا در مقام بیان مقصود خود (انصراف ندارد) کلامی را میگوید و قیدی به آن نمیزند، در این حالت ما متوجه میشویم که تمام مقصود مولا همین بوده است. اما زمانی مولا در حال بیان حکمی است و در رابطه با شرایط آن توضیحی نمیدهد، اما قبلاً حکمی شبیه به این حکم را گفته و در آنجا اجزاء و شرایط آن حکم را بیان کرده است. در اینجا میگویند مقام اقتضای آن را دارد که اگر تفاوتی میان اجزاء شرایط این دو حکم وجود داشته باشد، مولا آن را بیان کند. تفاوت این اطلاق با قیاس این است که در اینجا مقام اقتضا دارد که اگر مولا تفاوتها را بیان نکند کوتاهی کرده است اما قیاس ارتباطی به کوتاهی مولا ندارد. محل بحث ما هم از مصادیق اطلاق مقامی است چرا که در طواف عمره توضیح اجزاء و شرایط را بیان کرده است، حال اگر طواف حج تفاوتی با طواف عمره داشته باشد و مولا بیان نکند کوتاهی کرده است.
کد خبر: 13931019302534
1393/10/19
|