به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛ حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعیان شامگاه 30 مردادماه مصادف با شب شهادت امام جعفر صادق(ع) در جمع زائران و مجاوران بارگاه ثامن الحجج(ع) به تبیین و بررسی موضوعاتی چون علت معرفی امام صادق(ع) به عنوان رییس مذهب تشیع، نقش امام صادق(ع) در حمایت و توسعه اسلام و تشیع در برابر جریانات انحرافی، مقایسه شرایط موجود در زمان ایشان با زمان حال و بیان توصیه هایی به رییس جمهور و دولت پیرامون انتخاب وزیر علوم جدید پرداخت.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی با بیان این که امام صادق(ع) به عنوان رییس مذهب تشیع شناخته می شود، اظهار کرد: به طور طبیعی امام علی(ع) و به معنای دیگری پیامبر اکرم(ص) ) باید این عنوان را داشته باشد؛ اولین بار پیامبر(ص) پیروان مکتب امیر المومنین(ع) را شیعیان علی(ع) نامید و این موضوعی است که در منابع سنی و شیعه بر آن تأکید شده است.

چرا امام صادق(ع) رییس مذهب تشیع است؟
استاد برجسته حوزه علمیه قم به تشریح علت معرفی امام صادق(ع) به عنوان رییس مذهب تشیع پرداخت و ابراز کرد: امام علی(ع) به مدت 25 سال خانه نشین و در پنج سال حکومت شان نیز گرفتار جنگ ها و مخالفت ها بودند از این رو فرصت مناسبی برای نشر کامل احکام دین پیدا نکردند؛ در زمان حسنین(ع) نیز خفقانی که از سوی بنی امیه ایجاد شده بود فرصت توسعه احکام اسلامی را از این دو بزرگوار سلب کرد.

این مرجع تقلید ادامه داد: این خفقان در زمان امام سجاد(ع) گسترش یافت به گونه ای که توصیه می شد شیعیان را در هر مکانی که یافتند به قتل برسانند؛ در این زمان شیعیان مذهب و نام هایشان که برگرفته از نام اهل بیت(ع) بود را مخفی می کردند و جرأت سوال کردن از احکام دینی را نداشتند.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی به نقش امام محمد باقر(ع) در توسعه علم و احکام دینی اشاره و بیان کرد: در زمان امام باقر(ع) به دلیل اختلافات و درگیری های داخلی که در حکومت بنی امیه به وجود آمده بود، فضا و آزادی نسبی به وجود آمد که امام با استفاده از آن پرچم و چراغ علم، دانش و احکام اسلام را برافراشتند و انسان هایی که در تاریکی و جهل به سر می بردند با دیدن این روشنایی به سوی امام باقر(ع) حرکت کردند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان این که این روش در زمان امام صادق(ع) گسترش و توسعه یافت، عنوان کرد: در زمان امام صادق(ع) کار به جایی رسید که چهار هزار نفر از محضر امام درس دین آموختند و در عقاید، اخلاق، فقه، معارف، تفسیر و سایر مسائل اسلامی از بیانات ایشان استفاده کردند، در این برهه از زمان همه جا سخن از مکتب امام صادق(ع) بود و در مباحث و مجالس علمی از روایت های امام باقر(ع) و صادق(ع) استفاده می شد و همین فعالیت امام در نشر و توسعه علم و احکام باعث شد تا ایشان را رییس مذهب تشع بنامند.

این مرجع تقلید به ترس بنی عباس از گسترش علم و احکام توسط امام صادق(ع) اشاره و خاطرنشان کرد: منصور عباسی از نشر و توسعه علم توسط امام صادق(ع) واهمه داشت و گمان می کرد این حرکت امام، مردم را به دور او جمع خواهد کرد و روزی حکومت بنی عباس را سرنگون می کنند؛ از این رو با این عنوان که عالم را باید با عالم شکست داد به ابوحنیفه گفت تا 40 مسأله و حکم دشوار را آماده کند تا با پرسش آنها از امام صادق(ع) در یک جلسه علمی، امام را شکست دهد و عنوان کند که عالم تر از ایشان هم وجود دارد.

وی ادامه داد: امام صادق(ع) نیز در جلسه ای که منصور آماده کرده بود حضور یافته و تمام 40 سوال ابوحنیفه را با توجه به احکام و عقاید سایر مذاهب و گروه ها پاسخ دادند و در نهایت پاسخ و اعتقاد خودشان را نیز مطرح کردند؛ این عمل باعث شد تا منصور با کینه به دل گرفتن از امام صادق(ع) تصمیم به قتل ایشان بگیرد.

خدمات امام صادق(ع) به اسلام
حضرت آیت الله مکارم شیرازی به بیان دو خدمت مهم امام صادق(ع) به اسلام و تشیع که در نامیدن ایشان به عنوان رییس مذهب تشیع نیز نقش دارد پرداخت و تصریح کرد: اسلام در زمان امام صادق(ع) توسعه و گسترش فراوانی یافته بود و اکثر سرزمین های آباد اطراف را در برگرفته بود؛ در این میان هر قوم و گروهی سنّت، عقاید و نیّات خود را نیز وارد اسلام کرده بودند که این موضوع شبهات فراوانی را به وجود آورده بود، در این زمان عقاید و نظریات مسیحیان، زرتشتی ها و فلاسفه یونان و روم و غیره نیز مطرح می شد و حتی حامیان مکاتب مادی نیز عقایدشان را آشکارا عنوان می کردند.

این مرجع تقلید تأکید کرد: در این میان امام صادق(ع) در مقابل افکار وارداتی و شبهه افکن ایستادگی کرده و اسلام اصیل را به مردم عرضه کردند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم به خدمت دیگری از امام صادق(ع) به اسلام اشاره و بیان کرد: در زمان ایشان افرادی در اسلام و بین مسلمانان نفوذ کرده بودند که فرصت را برای تبلیغات ضد اسلامی مناسب می دیدند؛ آن ها که می دانستند نمی توانند اسلام را نابود کنند قصد داشتند تا عقاید اسلامی را از درون بپوسانند و جوانان را از اسلام دور کنند، فعالیت این افراد به جایی رسید که راوی می گوید این افراد در کنار قبر پیامبر(ص) به ترویج عقاید مادی گرایانه و تکذیب خدا، پیامبر و دین می پرداختند؛ امام صادق(ع) در برابر این موج تبلیغاتی علیه اسلام ایستادگی و با آن مقابله کردند.

امام صادق(ع)، مبتکر تخصصی شدن علوم
حضرت آیت الله مکارم شیرازی در بخش دیگری از بیانات خود با تأکید بر این که باید نسبت به مکتب و جهاد علم و دانش امام صادق(ع) آگاه باشیم، گفت: امام صادق(ع) شاگردان امام صادق(ع) هر کدام در یک رشته و علم مانند قرآن، ادبیات، فقه، عقاید و غیره تخصص داشتند، در واقع قبل از این که رشته های تحصیلی در دانشگاه ها تخصصی شود، امام صادق(ع) با ابتکار خود از این روش استفاده می کردند.

وی با بیان این که مکتب علمی امام صادق(ع) مکتبی جامع و فراگیر بود، تصریح کرد: امروز هر کتابی در مورد فقه، اصول، تفسیر و غیره را که مطالعه می کنیم، احادیث فراوانی از امام باقر(ع) و صادق(ع) در آن می بینیم، در واقع اگر این دو امام بزرگوار و در ادامه امام رضا(ع) نبودند، اسلام در برابر شبهات متزلزل می شد؛ این بزرگواران به جای قیام های مسلحانه ناموفق، مانند قیام های زید بن علی(ع) و یحیی بن زید، به قیام علمی پرداخته و اسلام را نجات دادند.

پیام مکتب امام صادق(ع) برای جامعه امروز
این مرجع تقلید با بیان این که مکتب امام صادق(ع) برای ما پیام های فراوانی دارد، گفت: شرایط امروز جامعۀ ما مانند شرایط حاکم بر زمان امام صادق(ع) است؛ در حال حاضر از یک طرف رسانه های غربی در همه مکان ها به نشر مطالب می پردازند و باعث شده اند تا عقاید سایر بخش های دنیا در کشور ما و کشورهای اسلامی نفوذ کند و از طرف دیگر افرادی که با جنگ، تحریم، محاصره اقتصادی و غیر نتوانستند جمهوری اسلامی را از پای درآورند قصد دارند از طریق شبهه افکنی در جوانان نفوذ کرده و مسلمانان را از هم متلاشی کنند.

استاد برجسته حوزه علمیه تأکید کرد: امروز نیز علمای حوزه، اساتید دانشگاه و دانشمندان باید با فنون مختلف اسلامی آشنایی داشته باشند و در برابر شبهات مخالفین بایستند و نگذارند عقاید جوانان متزلزل و یا مفاسد اخلاقی در جامعه تزریق شود.

ویژگی های دانشگاه مطلوب/ دانشگاه به ابزار سیاسی جناح ها تبدیل نشود
حضرت آیت الله مکارم شیرازی در ادامه به بیان چهار ویژگی دانشگاه مطلوب پرداخت و اظهار کرد: دانشگاه باید استقلال داشته باشد و به ابزار سیاسی جناح ها تبدیل نشود، اگر دانشگاه به ابزاری برای جناح ها تبدیل شود ارزش دانشگاه سقوط می کند.

وی با تأکید بر این که دانشگاه نباید غرب زده باشد، تصریح کرد: فرهنگ غرب نباید بر فضای دانشگاه اسلامی ما حاکم باشد، ما زمانی تمدن داشتیم که غرب در دوران قرون وسطی سپری می کرد، بنیان گذاران بسیاری از علوم دانشمندان اسلامی هستند از این رو دلیلی ندارد فرهنگ غرب بر دانشگاه ما حاکم باشد.

این مرجع تقلید تولید علم در دانشگاه را به عنوان یکی دیگر از ویژگی های دانشگاه مطلوب معرفی کرد و گفت: دانشگاه اگر بخواهد صرفاً به ترجمه علوم غربی بپردازد ارزشش را از دست می دهد، دانشگاه باید به تولید علم بپردازد، حرکتی که اخیراً دانشمندان ما به آن سمت حرکت می کنند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم به بیان آخرین ویژگی دانشگاه پرداخت و ابراز کرد: اساتید و دانشجویان دانشگاه باید دارای ایمان و تقوای قوی باشند و اولین سخن شان اخلاق اسلامی، احترام به حقوق دیگران و دفاع از آبروی اسلام و کشور باشد؛ در واقع اگر دانشگاه این چهار ویژگی را نداشته باشد در آینده مشکل عظیمی در دانشگاه ها خواهیم داشت.

وی تأکید کرد: من برای اکثریت اساتید و دانشجویان دانشگاه احترام قائل هستم، دانشجویان ما در بسیاری از مسائل دینی پیشرو هستند با این وجود افراد نفوذی در دانشگاه هم وجود دارند.

وزیر علوم جدید دنباله روی وزیر قبلی نباشد
حضرت آیت الله مکارم شیرازی به عزل وزیر علوم توسط نمایندگان اشاره و خاطرنشان کرد: اکثریت نمایندگان مجلس وزیر علوم را نپذیرفتند، وزیر علوم در کنار فعالیت های خوبش، کارهای نامناسبی انجام داد و با وجود این که نمایندگان به او برای اصلاح کارها مهلت داده بودند، او به اصلاح آنها نپرداخت لذا شخص دیگری باید به عنوان وزیر انتخاب شود تا به اصلاح بپردازد.

این مرجع تقلید ادامه داد: از گوشه و کنار شنیده می شود (ان شاء الله که صحیح نیست و تکذیب هم شده است) که اگر هر فرد دیگری به عنوان وزیر علوم انتخاب شود، همان مسیر وزیر علوم قبلی را ادامه می دهد این نوعی لجبازی است و با لجبازی مملکت اداره نمی شود؛ به عبارتی اگر نقطه ضعفی وجود داشته است و نمایندگان بر اصلاح آن تأکید کرده اند باید آن نقص اصلاح شود.

استاد برجسته حوزه علمیه قم تصریح کرد: من از این که رییس جمهور بر احترام به رأی مجلس تأکید کرد خوشحالم؛ ما اگر دموکراسی و قانون داریم باید آن را بپذیریم و به آن احترام بگذاریم و احترام گذاشتن به رأی مجلس به این معناست که وزیر بعدی باید اصلاحاتی را در دانشگاه ها به وجود بیاورد و نقاط ضعف را برطرف کند.

وی با بیان این که ما نباید تعصب داشته باشیم، اظهار کرد: دانشگاه ها و حوزه های علمیه مانند قلب برای کشور هستند و اگر روزی آسیب ببینند کل کشور آسیب خواهد دید.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی تأکید کرد: امیدوارم پیامی را که در کنار مضجع شریف علی بن موسی الرضا(ع) به رییس جمهور، وزرا و دولتی ها دادم مورد توجه قرار بگیرد و شخصی را که برای وزارت علوم تعیین می کنند بتواند چهار ویژگی دانشگاه مطلوب یعنی استقلال، تولید علم، تقوا و ایمان و دوری از غرب زدگی را به دانشگاه ها بیاورد تا مردم زمانی که جوانان شان را به دانشگاه می فرستند دلهره ای نداشته باشند.