كم و زياد انجام دادن سعى

(مسئله 648 ) اگر عمداً كسى زيادتر از هفت شوط سعى كند سعى او باطل است، و بايد آن را از سر بگيرد، نظير آنچه در طواف گذشت، ولى اگر كسى رفت و برگشت را از روى جهل و نادانى يك مرتبه حساب كرده و در نتيجه چهارده مرتبه سعى نموده، بنا بر اقوى سعى او صحيح است، هر چند احوط اعاده سعى است.

(مسئله 649 ) زيادى در سعى جهلا حكم زيادى سهوى را دارد و مضرّ نيست، چون جهل غالباً از روى غفلت و قصور است نه از روى شك و ترديد.

(مسئله 650 ) اگر شخص در شوط سوم متوجه شود كه رفت و برگشت هر كدام يك شوط حساب مى شود و سعى خود را به هفت شوط خاتمه دهد، سعى او صحيح است.

(مسئله 651 ) اگر شخص از روى فراموشى زيادتر از هفت شوط سعى كند، چه كمتر از يك شوط يا بيشتر، سعى او صحيح است، و بهتر آن است كه شوط زايد را رها كند، گر چه بعيد نيست كه بتواند آن را به هفت شوط برساند.

(مسئله 652 ) اگر شخص سعى را سهواً كم كند، واجب است هر وقت يادش بيايد، آن را تمام كند، و مى تواند از سر بگيرد و دو مرتبه همه را از اول بياورد; و اگر به وطن خود مراجعت كرده و براى او مشقّت ندارد، بايد مراجعت كند، و اگر نمى تواند يا براى او مشقّت دارد، بايد نايب بگيرد.

(مسئله 653 ) اگر سعى را سهواً ترك كند و تقصير نمايد، از احرام خارج شده و هر وقت يادش آمد، سعى را به جا آورد.

(مسئله 654 ) اگر كسى كمتر از يك مرتبه سعى كند و بقيّه را فراموش كند كه به جا بياورد، احتياط واجب آن است كه سعى را از سر بگيرد; و اگر بعد از تمام كردن يك شوط يا بيشتر از يك شوط فراموش كند كه وظيفه اش اين بوده آن را به هفت مرتبه برساند، جايز است از همان جا سعى را تمام كند، ليكن احتياط مستحب آن است كه اگر نصف شوط چهارم را تمام نكرده، آن را تمام كند و سعى را از سر بگيرد.

(مسئله 655 ) اگر شخص قسمتى از سعى را در عمره تمتّع فراموش كرده و به گمان اتمام اعمال عمره از احرام خارج شود و بعد از آن با زن نزديكى كرده، بايد برگردد و سعى را تمام كند و احتياط واجب آن است كه يك گاو براى كفاره ذبح كند و حكم فوق (اتمام سعى و كفّاره)، در غير عمره تمتّع هم، بنا بر اقوى جارى مى شود.