موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
خريد و فروش اموال وقفى
«مسأله 2292» معامله چيزى كه وقف شده باطل است؛ ولى اگر آن چيز به گونهاى
(415)
خراب شود كه نتوانند استفادهاى را كه مال براى آنها وقف شده از آن ببرند، مثلاً حصير مسجد به گونهاى پاره شود كه نتوانند روى آن نماز بخوانند، فروش آن اشكال ندارد و در صورتى كه ممكن باشد، بايد پول آن را در همان مسجد به مصرفى برسانند كه به مقصود وقف كننده نزديكتر باشد.
«مسأله 2293» هرگاه بين كسانى كه مالى را براى آنان وقف كردهاند به گونهاى اختلاف پيدا شود كه اگر مال وقفى را نفروشند، گمان آن برود كه مال يا جانى تلف شود، مىتوانند آن مال را بفروشند و بين موقوفعليهم تقسيم نمايند، ولى چنانچه اختلاف تنها با فروختن و تهيّه مال ديگر برطرف شود، لازم است آن موقوفه به مال ديگرى تبديل و يا با پول فروش آن، مال ديگرى خريدارى شود و به جاى مال اوّل و در همان منظور وقف اوّل وقف گردد.
«مسأله 2294» چنانچه چيزهايى همچون فرش، وسايل چاى و لوازم صوتى موجود در جاهايى مانند مساجد، مدارس و حسينيّهها براى آنجا وقف شده باشند، فروش آنها جايز نيست و چنانچه آن چيزها را به آنجا تمليك كرده باشند، اختيار آن با متولّى موقوفه يا حاكم شرع است و هر وقت به مصلحت موقوفه باشد، مىتوانند آن را به چيزهاى ديگر تبديل كنند و يا به فروش برسانند.
صيغه خريد و فروش
«مسأله 2295» در خريد و فروش لازم نيست صيغه عربى بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسى بگويد: «اين مال را در عوض اين پول فروختم» و مشترى بگويد: «قبول كردم» معامله صحيح است، ولى خريدار و فروشنده بايد قصد انشاء داشته باشند، يعنى با گفتن اين دو جمله مقصودشان خريد و فروش باشد.
«مسأله 2296» اگر در هنگام معامله صيغه نخوانند، ولى فروشنده در مقابل مالى كه از خريدار مىگيرد، مال خود را ملك او كند و او هم بگيرد، معامله صحيح است و هر دو مالك مىشوند.