موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مسأله 298 ـ كسى كه در كارهاى وضو و شرائط آن مثل پاك بودن آب و غصبى نبودن آن خيلى شك مىكند ، بايد به شك خود اعتنا نكند .
مسأله 299 ـ اگر شك كند كه وضوى او باطل شده يا نه ، بنا مىگذارد كه وضوى او باقى است ، ولى اگر بعد از بول استبراء نكرده و وضو گرفته باشد و بعد از وضو رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند بول است يا چيز ديگر ، وضوى او باطل است .
مسأله 300 ـ كسى كه شك دارد وضو گرفته يا نه ، بايد وضو بگيرد .
مسأله 301 ـ كسى كه مىداند وضو گرفته و حدثى هم از او سر زده ـ مثلاً بول كرده ـ اگر نداند كدام جلوتر بوده ، چنانچه پيش از نماز است بايد وضو بگيرد و اگر در بين نماز است بايد نماز را بشكند و وضو بگيرد ، و اگر بعد از نماز است نمازى كه خوانده صحيح است ، و براى نمازهاى بعد بايد وضو بگيرد .
مسأله 302 ـ اگر بعد از وضو يا در بين آن يقين كند كه بعضى جاها را نشسته يا مسح نكرده است ، چنانچه رطوبت جاهائى كه پيش از آن است به جهت طول مدّت خشك شده ، بايد دوباره وضو بگيرد ، و اگر خشك نشده يا به جهت گرمى هوا و مانند آن خشك شده ، بايد جائى را كه فراموش كرده و آنچه بعد از آن است بشويد يا مسح كند . و اگر در بين وضو در شستن يا مسح كردن جائى شك كند ، بايد به همين دستور عمل نمايد .
مسأله 303 ـ اگر بعد از نماز شك كند كه وضو گرفته يا نه ، نمازش صحيح است ، ولى بايد براى نمازهاى بعد وضو بگيرد .
مسأله 304 ـ اگر در بين نماز شك كند كه وضو گرفته يا نه ، ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد وضو بگيرد و نماز را دوباره بخواند .
مسأله 305 ـ اگر بعد از نماز بفهمد كه وضوى او باطل شده ولى شك كند كه قبل از نماز باطل شده يا بعد از نماز ، نمازى كه خوانده صحيح است .
مسأله 306 ـ اگر انسان مرضى دارد كه بول او قطره قطره مىريزد يا نمىتواند از بيرون آمدن غائط خوددارى كند ، چنانچه يقين دارد كه از اول وقت نماز تا آخر آن به مقدار وضو گرفتن و نماز خواندن مهلت پيدا مىكند ، بايد نماز را در وقتى كه مهلت پيدا مىكند بخواند ، و اگر مهلت او به مقدار كارهاى واجب نماز است ، بايد در وقتى كه مهلت دارد ، فقط كارهاى واجب نماز را بجا آورد و كارهاى مستحب مانند اذان و اقامه و قنوت را ترك نمايد .
مسأله 307 ـ اگر به مقدار وضو و قسمتى از نماز مهلت پيدا مىكند و در بين نماز يك دفعه يا چند دفعه بول يا غائط از او خارج مىشود ، احتياط لازم آن است كه در مهلتى كه دارد وضو گرفته و نماز بخواند ، ولى در ميان نماز لازم نيست به سبب بول يا غائط خارج شده وضو را تجديد كند .
مسأله 308 ـ كسى كه بول يا غائط طورى پى در پى از او خارج مىشود كه به مقدار وضو و قسمتى از نماز مهلت پيدا نمىكند ، يك وضو براى چندين نمازش كافى است ، مگر اينكه چيز ديگرى كه وضو را باطل مىكند ، مانند خواب از او سر بزند ، و يا بول و غائط بطور طبيعى از او خارج شود ، و بهتر آن است كه براى هر نماز يك وضو بگيرد ، ولى براى سجده و تشهّد قضا شده و نماز احتياط وضوى ديگرى لازم نيست .
مسأله 309 ـ كسى كه بول يا غائط پى در پى از او خارج مىشود ، لازم نيست بعد از وضو فوراً نماز بخواند ، اگر چه بهتر اين است كه به نماز مبادرت نمايد .
مسأله 310 ـ كسى كه بول يا غائط پى در پى از او خارج مىشود ، بعد از وضو گرفتن جايز است كه نوشته قرآن را مس نمايد اگر چه در غير حال نماز باشد .
مسأله 311 ـ كسى كه بول او قطره قطره مىريزد ، بايد براى نماز بوسيله كيسهاى كه در آن پنبه يا چيز ديگرى است كه از رسيدن بول به جاهاى ديگر جلوگيرى مىكند خود را حفظ نمايد ، و احتياط واجب آن است كه پيش از هر نماز مخرج بول را كه نجس شده آب بكشد . و نيز كسى كه نمىتواند از بيرون آمدن غائط خوددارى كند ، چنانچه ممكن باشد بايد به مقدار نماز از رسيدن غائط به جاهاى ديگر جلوگيرى نمايد . و احتياط واجب آن است كه اگر مشقّت ندارد ، براى هر نماز مخرج غائط را آب بكشد .
مسأله 312 ـ كسى كه نمىتواند از بيرون آمدن بول يا غائط خوددارى كند ، در صورتى كه ممكن باشد به مقدار نماز از خارج شدن بول يا غائط جلوگيرى نمايد ، و بهتر آن است كه جلوگيرى نمايد ، اگر چه خرج داشته باشد . بلكه اگر مرض او به آسانى معالجه شود ، بهتر آن است كه خود را معالجه نمايد .
مسأله 313 ـ كسى كه نمىتواند از بيرون آمدن بول يا غائط خوددارى كند ، بعد از آنكه مرض او خوب شد ، لازم نيست نمازهائى را كه در وقت مرض مطابق وظيفهاش خوانده قضا نمايد . ولى اگر در بين وقت نماز مرض او خوب شود ، بايد بنابر احتياط لازم نمازى را كه در آن وقت خوانده دوباره بخواند .
مسأله 314 ـ اگر كسى مرضى دارد كه نمىتواند از خارج شدن باد جلوگيرى كند ، بايد به وظيفه كسانى كه نمىتوانند از بيرون آمدن بول يا غائط خوددارى كنند عمل نمايد .
چيزهائى كه بايد براى آنها وضو گرفت
مسأله 315 ـ براى شش چيز وضو گرفتن واجب است :
اول : براى نمازهاى واجب غير از نماز ميّت . و در نمازهاى مستحب وضو شرط صحّت است .
دوم : براى سجده و تشهّد فراموش شده ، اگر بين آنها و نماز حدثى از او سر زده ، مثلاً بول كرده باشد ، ولى براى سجده سهو واجب نيست وضو بگيرد .
سوم : براى طواف واجب خانه كعبه كه جزء حج يا عمره باشد .
چهارم : اگر نذر يا عهد كرده ، يا قسَم خورده باشد كه وضو بگيرد .
پنجم : اگر نذر كرده باشد كه قرآن را مثلاً ببوسد .
ششم : براى آب كشيدن قرآنى كه نجس شده ، يا براى بيرون آوردن آن از مستراح و مانند آن ، در صورتى كه مجبور باشد دست يا جاى ديگر بدن خود را به خط قرآن برساند . ولى چنانچه معطّل شدن به مقدار وضو بى احترامى به قرآن باشد ، بايد بدون اينكه وضو بگيرد ، قرآن را از مستراح و مانند آن بيرون آورد ، يا اگر نجس شده آب بكشد .
مسأله 316 ـ مس نمودن خط قرآن ، يعنى رساندن جائى از بدن به خط قرآن براى كسى كه وضو ندارد حرام است . ولى اگر قرآن را به زبان فارسى يا به زبان ديگر ترجمه كنند ، مس آن اشكال ندارد .
مسأله 317 ـ جلوگيرى بچّه و ديوانه از مس خط قرآن واجب نيست ، ولى اگر مس نمودن آنان بى احترامى به قرآن باشد بايد از آنان جلوگيرى كنند .
مسأله 318 ـ كسى كه وضو ندارد ـ بنابر احتياط واجب ـ حرام است اسم خداوند متعال و صفات خاصه او را به هر زبانى نوشته شده باشد ، مس نمايد . و بهتراست كه اسم مبارك پيغمبر و امامان و حضرت زهرا عليهمالسلام را هم مس ننمايد .
مسأله 319 ـ وضو هر وقت بگيرد چه قبل از وقت نماز نزديك به آن ، يا با فاصله ، و چه بعد از دخول وقت اگر به قصد قربت باشد صحيح است ، و نيت و جوب و استحباب لازم نيست بلكه اگر اشتباهاً نيت و جوب كند و بعد معلوم شود واجب نبوده وضو صحيح است .
مسأله 320 ـ كسى كه يقين دارد وقت داخل شده ، اگر نيّت وضوى واجب كند و بعد از وضو بفهمد وقت داخل نشده ، وضوى او صحيح است .
مسأله 321 ـ مستحب است كسى كه وضو دارد براى هر نماز دوباره وضو بگيرد ، و بعضى از فقهاء فرمودهاند : مستحب است انسان براى نماز ميّت ، و زيارات اهل قبور ، و رفتن به مسجد و حرم امامان عليهمالسلام ، و براى همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن ، و مس حاشيه قرآن ، و براى خوابيدن وضو بگيرد . ولى مستحب بودن وضو در اين موارد ثابت نيست . بلى اگر به احتمال مستحب بودنش وضو بگيرد وضويش صحيح است ، و هر كارى كه بايد با وضو انجام داد مىتواند بجا آورد ، مثلاً مىتواند با آن وضو نماز بخواند .
چيزهائى كه وضو را باطل مىكند
مسأله 322 ـ هفت چيز وضو را باطل مىكند :
اول : بول ، و در حكم بول است ظاهراً بلل مشتبهى كه از انسان بعد از بول و قبل از استبراء خارج مىشود .
دوم : غائط .
سوم : باد معده و روده كه از مخرج غائط خارج شود .
چهارم : خوابى كه بواسطه آن چشم نبيند و گوش نشنود ، ولى اگر چشم نبيند وگوش بشنود وضو باطل نمىشود .
پنجم : چيزهائى كه عقل را از بين مىبرد ، مانند ديوانگى و مستى و بيهوشى .
ششم : استحاضه زنان كه بعداً گفته مىشود .
هفتم : جنابت ، بلكه بنابر احتياط مستحب هر كارى كه براى آن بايد غسل كرد .
