به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛

سؤال:

حضرت آیت الله بیات زنجانی

سلام علیکم در قرآن خطاب به مومنین آمده است :«فَبَشِّرْ عِبَادِی الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» و به مسلمانان توصیه شده است که «اقوال مختلف» را بشنوند، «بهترین» شان را انتخاب کرده و از آن تبعیت کنند، یعنی خداوند در قرآن «اقوال» مختلف را به رسمیت شناخته و همچنین انتخاب مومنین را نیز ارج نهاده و قدر دانسته است. از سوی دیگر قرآن با توجه به منطق قوی درونی خویش، کفار را مورد خطاب قرار داده است که اگر می توانید سوره و یا حتی آیه ای مانند قرآن بیاورید. سخنی مانند قرآن آوردن هرچند عملاً امکان پذیر نیست، اما قرآن امکان منطقی مخالفت با خود را نبست.

در سال های گذشته و مخصوصاً چند ماه اخیر، برخی از مومنان و نه کفار، قول های متفاوتی از قول رایج دینی را در برخی از مطبوعات بیان کردند، نتیجه اش توقیف مطبوعه و به زندان افتادن نویسنده و یا مدیرمسئول روزنامه بود، حال سوال این است که

الف: با این وضعیت مومنین چگونه می توانند به آنچه در قرآن گفته و به ایشان توصیه شده، عمل کنند و اقوال مختلف را بشنوند و بهترین شان را عمل کنند؟

ثانیاً وقتی قرآن به کفار اجازه مخالفت با خود را داده است، آیا به لحاظ شرعی می‌توان با مومنی که قولی خلاف با قول رایج دینی را در درون گفتمان دینی مطرح کرده است و با نشریه ای که آن را نشر کرده است، برخورد قهری کرد؟

ثالثاً به لحاظ شرعی حکم افراد و مسئولینی که جلوی توصیه قرآنی مبنی بر مطرح شدن اقول مختلف و امکان انتخاب مومنین را می گیرند، چیست؟

حضرت آیت الله العظمی بیات زنجانی  با سلام و تحیت؛ مشکل در فرض سؤال در مفاهیم آیات قرآنی نیست؛ اگر قرآن کریم اجازه داده است که افراد، سؤالات خود را طرح کرده و یا حتی اعتراض کنند، این صرفاً شامل دورۀ نزول قرآن نبوده بلکه همۀ اعصار، زمان ها، اماکن و افراد را شامل می شود و اینکه برخی رفتارهائی انجام می دهند که با ظاهر آیات قرآن و سیرۀ انبیاء و معصومین(ع) مطابقت ندارد، اشکال در نوع رفتار آنان است و طبعاً باید آنقدر ممارست کرد تا به تدریج جامعه را به صورت جامعه ای عقلانی، منطقی و طبعاً مصداق آیۀ مبارکه مطرح شده در سؤال قرار داد. آنگونه که در روایات معتبره نیز مطرح شده، اهل بیت(ع) بالخصوص امام صادق(ع) نه تنها در برابر اعتراض معترضان برافروخته نمی شدند بلکه با شرح صدر کامل حتی در برابر افرادی همچون ابن ابی العوجاء که دربارۀ اصل دین و توحید و نبوت اشکالاتی داشتند، رفتار می کردند و کتاب توحید مفضل، محصول چنین برخوردهائی از امام نسبت به افرادی است که نظرات مخالف داشتند و این برخوردها، دقیقاً مصداق آیۀ مبارکه ایست که در سؤال نیز مطرح شده است.